Bedrijfspensioenregelingen: noodzaak tot hervorming in Duitsland

Bedrijfspensioenregelingen: noodzaak tot hervorming in Duitsland

Een blik in het buitenland wijst uit dat bedrijfspensioenen een veelbelovende optie zijn om zich effectief op het pensioen voor te bereiden. In Duitsland blijven er echter nog tal van hindernissen bestaan ​​die de pensioenvoorziening moeilijker maken. Volgens het Federale Bureau voor de Statistiek bevindt 15 procent van de mannen en 20,8 procent van de gepensioneerde vrouwen zich in de armoedeval. Ondanks herhaalde pensioenhervormingen is de situatie niet fundamenteel verbeterd. Vooral in Duitsland vertoont de pensioenvoorziening ernstige tekorten, zoals blijkt uit een onderzoek van het Roman Herzog Instituut.

Bedrijfspensioenregelingen, waarbij werkgevers pensioenpotten voor hun werknemers opzetten, zijn in Duitsland een populaire aanvulling op de staatspensioenen. De implementatie is echter vaak ingewikkeld en brengt veel eisen met zich mee. Het gebrek aan aandacht voor gedragseconomie betekent dat potentiële kandidaten zelden actie ondernemen om te profiteren van bedrijfspensioenregelingen. Landen als Nieuw-Zeeland en Zweden hebben daarentegen succesvolle benaderingen laten zien door het gebruik van ‘nudging’, waardoor werknemers de verantwoordelijkheid voor hun eigen pensioen kunnen nemen zonder betutteld te worden.

In 1999 introduceerde Zweden een gemengd model voor de staatspensioenvoorziening, dat ook aandelen in het premiepensioen omvat. Op de lange termijn dragen werknemers en werkgevers ieder 40 en 60 procent van de investering. Met een vermogen van ongeveer 2.000 miljard Zweedse kroon (circa 178 miljard euro) in 2023 beschikt Zweden over omvangrijke pensioenfondsen. In Duitsland trok een soortgelijk model belangstelling en werd besproken onder de naam ‘generatiekapitaal’, voorheen aandelenpensioen. Ondanks controversiële meningen over de pensioenoplossing wordt de mogelijke adoptie van het model in Duitsland overwogen.

Ook in Nieuw-Zeeland zijn er positieve ontwikkelingen dankzij het KiwiSaver-programma ter bevordering van bedrijfspensioenregelingen. Automatische registratie van nieuwe medewerkers bij KiwiSaver en flexibele premietarieven maken een brede participatie mogelijk. Dankzij overheidssubsidies en een focus op veilige investeringen hebben ruim 3,3 miljoen Nieuw-Zeelanders van dit programma geprofiteerd. Door effectieve maatregelen zoals ‘nudging’ en innovatieve pensioenmodellen uit het buitenland zou Duitsland de hindernissen voor bedrijfspensioenen kunnen verkleinen en de pensioenvoorzieningen duurzaam kunnen versterken.