Zakładowe programy emerytalne: potrzeba reform w Niemczech

Zakładowe programy emerytalne: potrzeba reform w Niemczech

Spojrzenie za granicę sugeruje, że emerytury zakładowe są obiecującą opcją skutecznego przygotowania do emerytury. Jednakże w Niemczech nadal istnieje wiele przeszkód utrudniających zapewnienie emerytury. Według Federalnego Urzędu Statystycznego 15 procent mężczyzn i 20,8 procent emerytowanych kobiet znajduje się w pułapce ubóstwa. Pomimo wielokrotnych reform emerytalnych sytuacja nie uległa zasadniczej poprawie. Jak potwierdza badanie Instytutu Romana Herzoga, szczególnie w Niemczech występują poważne braki w zakresie świadczeń emerytalnych.

Popularnym uzupełnieniem emerytur państwowych w Niemczech są zakładowe programy emerytalne, w ramach których pracodawcy tworzą pule emerytalne dla swoich pracowników. Jednak wdrożenie jest często skomplikowane i wiąże się z wieloma wymaganiami. Brak uwzględnienia ekonomii behawioralnej powoduje, że potencjalni kandydaci rzadko podejmują działania mające na celu skorzystanie z zakładowych programów emerytalnych. Z kolei kraje takie jak Nowa Zelandia i Szwecja wykazały skuteczne podejście poprzez stosowanie „szturchania”, które pomaga pracownikom wziąć odpowiedzialność za własną emeryturę bez protekcjonalności.

W 1999 r. Szwecja wprowadziła mieszany model emerytur państwowych, który obejmuje również udziały w emeryturach składkowych. W dłuższej perspektywie pracownicy i pracodawcy ponoszą po 40 i 60 procent inwestycji. Szwecja dysponująca aktywami o wartości około 2 miliardów koron szwedzkich (około 178 miliardów euro) w 2023 r. będzie dysponować rozległymi funduszami emerytalnymi. W Niemczech podobny model wzbudził zainteresowanie i był omawiany pod nazwą „kapitał pokoleniowy”, dawniej emerytura akcyjna. Pomimo kontrowersyjnych opinii na temat rozwiązania emerytalnego, rozważa się potencjalne przyjęcie tego modelu w Niemczech.

Pozytywne zmiany zachodzą także w Nowej Zelandii dzięki programowi KiwiSaver promującemu zakładowe programy emerytalne. Automatyczna rejestracja nowych pracowników w KiwiSaver i elastyczne stawki składek umożliwiają szerokie uczestnictwo. Dzięki dotacjom rządowym i skupieniu się na bezpiecznych inwestycjach z tego programu skorzystało ponad 3,3 miliona Nowozelandczyków. Dzięki skutecznym środkom, takim jak „szturchanie” i innowacyjne modele emerytalne z zagranicy, Niemcy mogłyby zmniejszyć przeszkody w zakresie emerytur zakładowych i trwale wzmocnić świadczenia emerytalne.