Klingbeil onder druk: SPD stelt AfD-verbod voor – wat nu?

Klingbeil onder druk: SPD stelt AfD-verbod voor – wat nu?

Op 29 juni 2025 vond in Berlijn de SPD-partijconferentie plaats, waar Lars Klingbeil met slechts 64,9 procent van de stemmen tot voorzitter werd gekozen. Dit resultaat vertegenwoordigt het op een na slechtste resultaat voor een SPD-leider en wordt gezien als een beloning voor de partij na de teleurstellende prestaties bij de federale verkiezingen en de controversiële personeelsbeslissingen. Na de verkiezingsavond stond Klingbeil voor de uitdaging om de SPD te reorganiseren en terug te keren naar de oude kiezers.

Een centraal punt op zijn agenda is het veiligstellen van banen om kiezers terug te winnen die naar de AfD of links zijn gemigreerd. Tijdens de twee uur durende partijconferentie werd geen enkel woord van kritiek op hem gericht, ondanks zijn controversiële ideeën, waaronder een begroting met hogere uitgaven voor veiligheid en defensie, die intern op gemengde reacties stuitte.

Nieuw basisprogramma en AfD-verbodsprocedure

In zijn toespraak kondigde Klingbeil de ontwikkeling aan van een nieuw basisprogramma, waarvan de ontwikkeling naar verwachting twee jaar zal duren. Hij benadrukt de noodzaak om dit proces vorm te geven in nauw overleg met de partijbasis en de burgers, om nieuwe ideeën te verzamelen. Naast deze inhoudelijke vragen staat ook een verregaande discussie over de AfD op de agenda. De afgevaardigden stemden unaniem voor het voorbereiden van een AfD-verbodsprocedure.

Er werd een motie van het uitvoerend comité van de partij aangenomen om een ​​federale staatswerkgroep op te richten om bewijsmateriaal te verzamelen voor de ongrondwettigheid van de AfD. Klingbeil beschrijft de strijd tegen de AfD als een “historische taak”. Hij benadrukte het belang van het gebruik van de beoordelingen van het Bureau voor de Bescherming van de Grondwet als basis voor het argument.

Onenigheid in de coalitie en sceptische stemmen

Binnen de coalitie bestaat echter onenigheid over de voorgestelde verbodsprocedure. Terwijl de SPD een juridische aanpak bepleit, verwerpt de CDU een dergelijke aanpak en is zij voorstander van een politieke strijd tegen de AfD. Stemmen uit Oost-Duitsland uiten hun bijzondere bezorgdheid dat een verbod de AfD zelfs zou kunnen versterken. CDU-politicus Steffen Bilger vestigde de aandacht op de hoge juridische hindernissen die moeten worden overwonnen voor een succesvolle procedure bij het Federale Constitutionele Hof.

Een dergelijke procedure vereist bewijs dat een partij de fundamentele democratische orde op agressieve wijze aanvalt. Een rapport van het Bureau voor de Bescherming van de Grondwet alleen is niet voldoende om te bewijzen dat een partij ongrondwettelijk is. De nieuwe werkgroep zal daarom een ​​cruciale rol spelen bij het verzamelen van het benodigde bewijsmateriaal.

Over het geheel genomen ziet de SPD onder leiding van Lars Klingbeil zichzelf als een uitdaging, niet alleen om zichzelf intern opnieuw uit te vinden, maar ook om een ​​krachtig antwoord te vinden op de versterking van de AfD extern. De komende maanden zullen uitwijzen of de partij de gewenste doelen kan bereiken en of de door Klingbeil geschetste maatregelen effect zullen hebben.