Czyste powietrze dzięki przesiadce: czy transport publiczny jest rozwiązaniem dla naszych miast?

Czyste powietrze dzięki przesiadce: czy transport publiczny jest rozwiązaniem dla naszych miast?

Transformacja mobilności ma na celu zwiększenie wykorzystania transportu publicznego w celu ograniczenia ruchu samochodowego w centrach miast. Niedawne badanie zlecone przez EIT Urban Mobility, Transport for London i władze Wielkiego Londynu analizuje korzyści dla środowiska wynikające z transportu publicznego i jego rolę w ograniczaniu wysokiego poziomu zanieczyszczenia mikrocząstkami w Europie. W 2022 r. 96% populacji UE było narażonych na podwyższony poziom mikrocząstek przekraczający limity Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), co miało niepokojące skutki dla zdrowia.

Choć elektryfikacja transportu znacząco ogranicza emisję spalin, poważnym problemem pozostają emisje pozaspalinowe. Zwłaszcza w ruchu miejskim transport drogowy powoduje aż 88% emisji mikrocząstek w miastach takich jak Londyn, Mediolan i Barcelona. Zużycie hamulców i opon to główne czynniki przyczyniające się do emisji gazów innych niż spaliny. Sytuację dodatkowo pogarsza częsty ruch zatrzymujący się i ruszający na obszarach miejskich.

Wyzwania związane ze zużyciem hamulców i opon

Aby znacznie ograniczyć emisję, wielu ekspertów sugeruje przejście na transport publiczny, jazdę na rowerze lub spacery. Wyniki badania stanowią pilny apel do rządów krajowych: powinny one przyjąć nowe normy Euro 7, które mają wprowadzić wartości graniczne zużycia hamulców i opon od roku 2026/2028. Przepisy te początkowo dotyczą wyłącznie nowo zarejestrowanych pojazdów.

Norma emisji Euro 7 ma na celu uregulowanie wszystkich emisji pojazdów, w tym emisji niewidzialnych cząstek stałych, które pojawiają się przy każdym hamowaniu. Według tego ADAC Drobny pył stanowi zagrożenie dla zdrowia i przyczynia się do rozwoju chorób układu oddechowego i sercowo-naczyniowego. Badania pokazują, że w Niemczech co roku uwalnia się około 8 000 ton ściernego pyłu hamulcowego, z czego samo 3 000 ton można przypisać szczególnie szkodliwemu dla zdrowia PM2,5.

Droga do materiałów odpornych na zużycie

Kluczowe znaczenie ma wprowadzenie norm Euro 7 dotyczących zużycia hamulców. Różnią się one w zależności od typu pojazdu: w przypadku pojazdów elektrycznych obowiązuje limit PM10 wynoszący 3 mg/km, podczas gdy w przypadku innych rodzajów napędu obowiązuje limit PM10 wynoszący 7 mg/km. Od 2035 roku obowiązywać będą jednolite wartości dopuszczalne na poziomie 3 mg/km. Przyszłe metody badań ścierania opon są obecnie wciąż opracowywane.

Aby zmniejszyć emisję, w badaniu wzywa się do przejścia na komponenty odporne na zużycie i uwzględnienia toksyczności materiału. ADAC sugeruje również rozwiązania techniczne, takie jak dostosowane elementy cierne, materiały odporne na zużycie i hamulce bębnowe minimalizujące ścieranie. Perforowane tarcze hamulcowe mogą być również skuteczną metodą ograniczenia emisji cząstek stałych.

Model kosztów i korzyści przeprowadzony w Londynie pokazuje korzyści społeczne w wysokości 235 mln euro do 2050 r., jeśli nastąpi przejście na hamulce i opony odporne na zużycie. Dlatego istotne jest, aby miasta stworzyły atrakcyjną alternatywę dla pojazdów prywatnych oraz aby instytucje europejskie opracowały wspólne metody pomiaru emisji zużycia hamulców, opon i dróg w celu poprawy ochrony środowiska.