Studieleningen in nood: hoge kosten en dalende vraag zijn alarmerend!

Studieleningen in nood: hoge kosten en dalende vraag zijn alarmerend!

De financiële steun voor studenten in Duitsland staat onder druk. De stijgende kosten van levensonderhoud in universiteitssteden, vooral in München, Münster en Mainz, hebben geleid tot een merkbare daling van de vraag naar studieleningen. Volgens het huidige onderzoek van het Center for University Development (CHE) zijn er in 2024 slechts 12.965 nieuwe contracten voor studieleningen of onderwijsfondsen afgesloten. Dit betekent een daling van 3.600 contracten vergeleken met het voorgaande jaar en komt overeen met een daling van bijna 80 procent sinds 2014. Ongeveer 29.000 studenten ontvangen momenteel steun via een KfW-studielening, die wordt beschouwd als een van de minst aantrekkelijke overheidsfinancieringsinstrumenten, naast aanbiedingen zoals BAföG of de Deutschlandstipendium.

De KfW-studielening, waarvan de rente 6,31 procent bedraagt, komt volgens informatie uit dagelijks nieuws een van de hoogste van de 25 vergeleken aanbiedingen. CHE-expert Ulrich Müller waarschuwt dat de overheid dringend actie moet ondernemen om de aantrekkelijkheid van deze lening te vergroten en vooral studenten te helpen die door financiële knelpunten steeds vaker deeltijdbanen moeten aannemen. Dit kan leiden tot langere studietijden of zelfs uitval.

Ontoereikende financieringsvoorwaarden

Een groot punt van kritiek betreft het maximale financieringsbedrag van 650 euro per maand, dat al bijna 20 jaar onveranderd is gebleven. Gezien de stijgende kosten van levensonderhoud pleiten deskundigen voor een aanpassing naar 1.000 euro. In totaal ontvangen zo'n 36.000 studenten financiering uit onderwijsfondsen of studieleningen, wat slechts zo'n 1,3 procent van alle studenten betreft. Deze studenten ontvangen in totaal zo’n 20 miljoen euro per maand, wat overeenkomt met gemiddeld 547 euro per persoon. Bovendien bevinden zich momenteel ongeveer 210.000 mensen in de aflossingsfase van hun studieschuld.

KfW biedt inmiddels verschillende programma's aan om studenten te ondersteunen, zoals een financieringsprogramma dat onafhankelijk is van het inkomen van de ouders of andere zekerheden. Het doel is om de sociale ongelijkheid terug te dringen en het hoger onderwijs toegankelijker te maken voor jongeren uit gezinnen met lage inkomens. Sinds de invoering van de KfW-studielening in 2006 zijn ruim 330.000 studenten ondersteund.

Optimalisatie van sollicitatieprocedures

Om de toegankelijkheid te verbeteren is KfW van plan om in de toekomst aanvragen digitaal in te dienen en te verwerken en aanvullende financiering aan te bieden voor semesters in het buitenland. Deze maatregelen mogen echter alleen op de lange termijn worden geïmplementeerd, omdat ze moeilijker worden gemaakt door regelgevende en wettelijke vereisten en door bestaande IT-systemen. Ondanks deze uitdagingen blijft het KfW-programma voor veel studenten tijdens hun studie een belangrijke financieringsbron.

De ontwikkelingen op het gebied van de studiefinanciering laten duidelijk zien dat politici effectieve oplossingen moeten vinden om de brede studentenmassa in Duitsland te ondersteunen en tegelijkertijd het tekort aan geschoolde arbeidskrachten tegen te gaan. Zonder passende maatregelen zou de situatie voor toekomstige generaties studenten nog erger kunnen worden.