ΗΠΑ εναντίον Ελβετίας: Ποιος θα κερδίσει τον φορολογικό πόλεμο για τον ελάχιστο φόρο;

ΗΠΑ εναντίον Ελβετίας: Ποιος θα κερδίσει τον φορολογικό πόλεμο για τον ελάχιστο φόρο;

Οι τρέχουσες εξελίξεις της φορολογικής πολιτικής στις ΗΠΑ και την Ευρώπη προκαλούν αβεβαιότητα σε διεθνές επίπεδο. Η κυβέρνηση Τραμπ αυτή τη στιγμή εστιάζει περισσότερο στους δασμούς και λιγότερο στη φορολογική πολιτική. Ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε την ημέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του ότι θα αποσύρει όλες τις προηγούμενες δεσμεύσεις για τον ελάχιστο φόρο του ΟΟΣΑ. Αυτό εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη μελλοντική εταιρική φορολογία, ιδίως όσον αφορά τις αμερικανικές εταιρείες, οι οποίες θα μπορούσαν ενδεχομένως να φορολογηθούν άδικα.

Οι ΗΠΑ ζητούν κυρώσεις σε κράτη που, κατά τη γνώμη τους, φορολογούν άδικα τις αμερικανικές εταιρείες. Οι φόροι που θεωρούνται άδικοι περιλαμβάνουν τον δευτερογενή διεθνή συμπληρωματικό φόρο (UTPR) και τους φόρους ψηφιακών υπηρεσιών (DSTs). Είναι ενδιαφέρον ότι η Ελβετία έχει ήδη εφαρμόσει τον ελάχιστο φόρο από το 2024, αλλά δεν εφάρμοσε το UTPR και δεν έχει εφαρμόσει το DST. Αυτό θα μπορούσε να φέρει την Ελβετία σε δύσκολη θέση, καθώς βασίζεται τόσο στην αναγνώριση του φορολογικού της συστήματος ως ισοδύναμο με τον ελάχιστο φόρο του ΟΟΣΑ όσο και στις ανησυχίες για δίκαιη φορολογία.

Αιτήσεις των ΗΠΑ και διεθνείς αντιδράσεις

Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι πιστεύουν ότι οι ελάχιστοι φόροι τους είναι εξίσου αποτελεσματικοί με αυτούς του ΟΟΣΑ. Η χώρα απαιτεί σαφή ρύθμιση για τη συνύπαρξη φορολογικών συστημάτων, η οποία θα πρέπει να εδραιωθεί στον ελάχιστο φόρο μέχρι το τέλος του έτους. Ένα «ασφαλές λιμάνι των ΗΠΑ» θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση της πίεσης σε άλλες χώρες να προσαρμόσουν τους φορολογικούς τους κανονισμούς.

Αυτές οι απαιτήσεις αποτελούν πρόκληση για τις 55 χώρες που εφαρμόζουν επί του παρόντος τον ελάχιστο φόρο του ΟΟΣΑ. Προκύπτουν νομικές αβεβαιότητες και ερωτήματα σχετικά με τη διεθνή φορολογία των αμερικανικών εταιρειών. Αυτά θα μπορούσαν επίσης να υπόκεινται σε διεθνείς φορολογικές υποχρεώσεις υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Ενώ ο εγχώριος συμπληρωματικός φόρος δεν αποτελεί προτεραιότητα για τις ΗΠΑ, ένας ελάχιστος φόρος στις ΗΠΑ εφαρμόζεται στις αμερικανικές εταιρείες, περιπλέκοντας περαιτέρω το διεθνές φορολογικό τοπίο.

Η κατάσταση στην Ευρώπη

Στην Ευρώπη, τα κράτη μέλη της ΕΕ ακολουθούν στάση αναμονής, ενώ οι συζητήσεις γίνονται παρασκηνιακά. Τα κράτη της ΕΕ βρίσκονται υπό πίεση καθώς πολλά από αυτά έχουν ήδη κατοχυρώσει το UTPR στην εθνική τους νομοθεσία. Για παράδειγμα, αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας με 3% DST και της Ιταλίας με 3% στα ψηφιακά προϊόντα, έχουν ήδη εφαρμόσει μέτρα, ενώ άλλες όπως το Βέλγιο και η Τσεχική Δημοκρατία εργάζονται επίσης για την εισαγωγή DST.

• Österreich: DST von 5%, implementiert am 1. Januar 2020.
• Frankreich: DST von 3% und 1,20%, retroaktiv seit dem 1. Januar 2019.
• Italien: DST von 3%, implementiert am 1. Januar 2020.
• Schweiz: DST von 4% auf Bruttoeinnahmen, seit dem 1. Januar 2024.

Οι ανησυχίες ότι οι εταιρείες της ΕΕ θα μπορούσαν να πληγούν ιδιαίτερα σκληρά από τα νέα τιμωρητικά μέτρα των ΗΠΑ είναι πανταχού παρούσες. Το Κογκρέσο των ΗΠΑ εργάζεται επίσης για μια νέα φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία θα μπορούσε επίσης να περιλαμβάνει τιμωρητικά φορολογικά μέτρα. Η Ελβετία βρίσκεται αντιμέτωπη με το καθήκον να εξασφαλίσει νομικά ασφαλείς λύσεις στις συνεχιζόμενες συζητήσεις του ΟΟΣΑ προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι αβεβαιότητες.

Συνολικά, η τρέχουσα κατάσταση υποδηλώνει ότι τα μέτρα φορολογικής πολιτικής θα παραμείνουν αμφιλεγόμενα διεθνώς. Το ζήτημα της συνύπαρξης διαφορετικών φορολογικών συστημάτων θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες συνέπειες για τις εταιρείες και τα κράτη.