Walka o przestrzeń życiową: wymiana nowych budynków zagraża niskim cenom wynajmu!

Walka o przestrzeń życiową: wymiana nowych budynków zagraża niskim cenom wynajmu!

Sytuacja mieszkaniowa w Szwajcarii staje się coraz bardziej niepewna. Rosnący popyt na mieszkania na wynajem zaspokajany jest przez stagnację w budownictwie, która w ostatnich latach znacząco podniosła czynsze. W szczególności w 2024 r. czynsze wzrosły średnio o 4,5 proc., co stanowi najsilniejszy wzrost od 20 lat – wynika z danych Instytutu NZZ zgłoszone. Prowadzi to nie tylko do wzrostu obciążeń dla najemców, ale także do zmniejszania się podaży niedrogich mieszkań.

Budownictwo mieszkaniowe w Szwajcarii stoi w miejscu, co jeszcze bardziej pogarsza sytuację. Podczas gdy w latach 2004–2017 planowano średnio 7,3 mieszkań na 1000 mieszkańców, w latach 2020–2024 będzie ich już tylko 5,5. W 2024 r. zatwierdzono ogółem około 49 000 nowych mieszkań, co stanowi 2,1% więcej niż średnia z ostatnich dziesięciu lat, ale jest to niewystarczające, biorąc pod uwagę zapotrzebowanie na około 50 000 mieszkań. Prognozy wskazują, że w 2025 r. powstanie jedynie 42 tys. nowych domów, przy jednoczesnym wzroście liczby ludności, która w 2030 r. ma wynieść 9,43 mln, a w 2050 r. 10,44 mln.

Ocena wymiany nowych budynków

Kontrowersje budzi budownictwo zastępcze, w ramach którego wyburza się istniejące domy i w ich miejscu stawiane są nowe. Te projekty budowlane spotykają się z oporem, ponieważ nie tylko kojarzą się z hałasem i brudem, ale często powodują także znaczną utratę niedrogich mieszkań. Szczególnie dotknięte są mniejsze, starsze nieruchomości i domy jednorodzinne, ale coraz częściej także budynki z lat 60. i 80. XX wieku. W kantonie Zurych w 2022 r. wybudowano około 7500 nowych mieszkań, a 2100 wyburzono, co może oznaczać znaczną stratę, gdyż NZZ określa.

Wysoki poziom imigracji w znacznym stopniu przyczynia się do niedoboru mieszkań. W 2024 r. do Szwajcarii przeniosło się około 83 000 obcokrajowców, głównie pracowników z UE, podczas gdy wskaźnik wakatów w kraju jest już niski i wynosi 1,08%. W szczególności Zurych ma najniższą wartość w Szwajcarii i prawdopodobnie w świecie zachodnim na poziomie 0,07%. Prowadzi to do obaw o dostępność mieszkań na wynajem i protestów, gdy około 100 najemców w Zurychu otrzymało niedawno wypowiedzenia. Informacje szwajcarskie Zwraca uwagę, że sytuacja pozostanie napięta przez następne pięć lat.

Perspektywy i wyzwania

Wzrasta dyskusja polityczna i społeczna na temat zagęszczania istniejących obszarów mieszkalnych, jednak realizację takich projektów często utrudniają sprzeciwy. Ustawa o planowaniu przestrzennym z 2014 r. hamuje również działalność nowego budownictwa, gdyż strefy nowej zabudowy są prawie nie wyznaczane. Delikatne formy zagęszczania, takie jak konwersje i dodatki, często nie są wystarczające, aby zaspokoić popyt. Wymogi prawne wymagają jednak wymiany nowych budynków w celu stworzenia nowej przestrzeni życiowej i tym samym uniknięcia rozrostu miast.

Aby poprawić sytuację, konieczna jest determinacja w zachęcaniu do realizacji projektów budowlanych, być może nawet poprzez dostosowanie zachęt finansowych, które mogłyby stymulować działalność budowlaną. Biorąc pod uwagę możliwość ujemnych stóp procentowych w przyszłości, może tu pojawić się szansa. Do tego czasu istnieje duże prawdopodobieństwo, że niedobór mieszkań pozostanie głównym problemem w Szwajcarii.