Spoorcrisis: miljarden aan subsidies, maar geen einde aan de prijsspiraal!

Spoorcrisis: miljarden aan subsidies, maar geen einde aan de prijsspiraal!

Deutsche Bahn krijgt al jaren kritiek. De frustratie bij klanten als gevolg van vertragingen en annuleringen is hoog. Hoewel vaak wordt aangenomen dat een gebrek aan investeringen de hoofdoorzaak is, laat een actueel onderzoek van het Ifo Instituut een ander beeld zien. Volgens de onderzoekers is de staat van het spoorwegnet niet zo slecht als algemeen wordt aangenomen. Toch wordt het spoor geconfronteerd met enorme prijsstijgingen, die de laatste tijd voor veel opschudding zorgen.

Een van de centrale uitkomsten van het onderzoek is de bevinding dat de prijsstijgingen voor treinreizen en verbouwingen niet geheel kunnen worden verklaard door externe factoren zoals de Oekraïnecrisis of de coronapandemie. Felix Berschin, de auteur van het onderzoek, vermoedt dat de stijgingen vooral veroorzaakt worden door een overvloed aan terugvorderbaar geld. De afgelopen jaren zijn de staatssubsidies voor Deutsche Bahn met ruim 300 procent gestegen. Het bouwvolume daarentegen is slechts met 21 procent toegenomen, wat vragen oproept over de efficiëntie en de verdeling van de middelen.

Oorzaken van de prijsexplosie

Consumenten lijden onder de hoge prijsstijgingen, die al jaren door consumentenvoorvechters worden bekritiseerd. Deze prijsstijgingen worden vaak gepresenteerd als een direct gevolg van de economische omstandigheden, maar uit onderzoeken blijkt dat de extra kosten niet volledig kunnen worden verklaard door normale kostenfactoren zoals inflatie of hogere energiekosten. Berschin schat dat de invloeden van Corona en het conflict in Oekraïne slechts 60 tot 70 procent van de gestegen prijzen verklaren.

De spoorweginfrastructuur lijkt enigszins te zijn verbeterd. Interne rapporten bevestigen een verbetering in de toestand van tunnels en sporen, terwijl uit het onderzoek een lichte verslechtering van de bruggen bleek. Dit perspectief leidt tot de veronderstelling dat de huidige vertragingen niet direct verband houden met de vervallen infrastructuur. In feite wordt vermoed dat het falen van het management de onderliggende oorzaak van de tekortkomingen is.

Politieke en economische implicaties

De deskundigen wijzen ook op slim lobbywerk van de DB Groep, dat gebruikt zou kunnen worden om meer staatsmiddelen te mobiliseren. In deze context heeft het Federale Hof van Justitie aangegeven dat de spoorlijn een strategie volgt om de daadwerkelijke slijtage te verbergen en zo de noodzaak van extra investeringen te rechtvaardigen. Critici uiten hun zorg dat de bestaande investeringen vaak niet tot een echte algemene renovatie leiden.

Over het geheel genomen vertoont de situatie bij Deutsche Bahn een complex samenspel van politieke en economische factoren. Jörg Krämer, hoofdeconoom bij Commerzbank, waarschuwt dat verdere extra uitgaven verspild kunnen worden aan de bouwprijzen. De roep om een ​​managementverandering wordt steeds luider om een ​​frisse wind te laten waaien in de noodlijdende organisatie.

Deutsche Bahn staat daarom voor de uitdaging om de efficiëntie van haar investeringen te vergroten en tegelijkertijd de tevredenheid van haar klanten te garanderen. De druk groeit om de hoge prijzen en het gebrek aan verbeteringen duidelijker te communiceren en de daadwerkelijke uitdagingen bloot te leggen. Hoewel de toestand van het spoorwegnet is verbeterd, valt het nog te bezien of Deutsche Bahn de noodzakelijke veranderingen kan doorvoeren.