Niemcy zwiększają wydatki na obronę do rekordowego poziomu: 215,5 miliarda euro!

Niemcy zwiększają wydatki na obronę do rekordowego poziomu: 215,5 miliarda euro!

W kontekście rosnącej presji polityki bezpieczeństwa na szczycie NATO 26 czerwca 2025 r. zadecydowano, że do 2025 r. państwa członkowskie powinny wydać 5 proc. produktu krajowego brutto (PKB) na wydatki na obronność. Podział tych środków zakłada, że ​​3,5 proc. zostanie przeznaczone na „twardą” obronność, a 1,5 proc. na wydatki związane z obronnością. Krok ten należy rozumieć jako odpowiedź na rosnące wyzwania militarne i stanowi zasadniczą przebudowę polityki obronnej, zwłaszcza dla Niemiec.

Niemcy wydają obecnie 2,12 proc. swojego PKB na obronność, co odpowiada około 91 miliardom euro. Z PKB wynoszącym około 4,31 biliona euro Niemcy są trzecią co do wielkości gospodarką na świecie, po Chinach i USA. Jeśli nowe wymogi zostaną wdrożone, wydatki kraju na obronę wzrosną ponad dwukrotnie, do imponującej kwoty 215,5 miliarda euro. Aby osiągnąć te cele, Niemcy planują do 2029 roku wydać na obronność co najmniej 3,5 proc. PKB, co odpowiadałoby ok. 150,85 mld euro.

Budżetowanie i alokacja wydatków

W ramach ogólnego budżetu na rok 2025, który wynosi 503 miliardy euro, największa część nadal przeznaczona jest na pracę i sprawy społeczne. W 2024 r. do tego obszaru napłynie 175,7 mld euro, a w obecnym projekcie 190,3 mld euro. Te wymogi polityki obronnej mają jednak istotny wpływ na finanse państwa, gdyż wydatki na obronność przekroczyłyby pozycje budżetowe przeznaczone na sprawy społeczne, opiekę zdrowotną (64 mld euro) i inwestycje (115,7 mld euro).

Ponadto w 2027 r. wygaśnie utworzony w ostatnich latach specjalny fundusz obronny, z którego 100 mld euro prawie w całości wykorzystano na zakup wielkoskalowego sprzętu. Zmusza to budżet federalny do mocniejszego zakotwiczenia wydatków na obronę w budżecie zwykłym, co może wiązać się z kolejnymi wyzwaniami.

Wydatki NATO na obronność w kontekście międzynarodowym

W szerszym kontekście wszystkie państwa NATO planują wydać w 2024 r. na obronność około 2,71 proc. swojego PKB, co daje w sumie około 1,5 biliona dolarów. Europejscy sojusznicy i Kanada wydadzą na to około 507 miliardów dolarów, czyli 2,02 procent swojego PKB. Oznacza to wzrost wydatków o 10,9 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim, przy czym wzrost ten jest szczególnie znaczący dla partnerów europejskich i wynosi 17,9 proc.

Na obecne wydatki NATO na obronę duży wpływ ma przystąpienie nowych państw członkowskich, a także napięcia geopolityczne, szczególnie w związku z konfliktem na Ukrainie. Tendencja do wyższych wydatków na obronę nie jest nowa, gdyż sojusz stara się zrealizować cel dwóch procent PKB na obronę od 2014 roku. Same Niemcy, poprzez różne korekty w obliczeniach, w dalszym ciągu raportowały wydatki na obronę na poziomie 2,12 procent swojego PKB w 2024 roku.

Polityczne reakcje na żądania USA – zwłaszcza z czasów prezydenta Trumpa, który często krytykował partnerów NATO za niewystarczające inwestycje w obronność – zintensyfikowały także debaty na temat budżetów obronnych w Niemczech. Podczas gdy część polityków z zadowoleniem przyjmuje wyższe składki, na przykład szef czeskiego rządu jest otwarty na dyskusję o wydatkach na obronność do 3 proc. PKB, podkreślając różnice wewnątrz sojuszu.