Πράσινο υδρογόνο από την Αφρική: ακριβό όνειρο ή εφικτή λύση;
Μια μελέτη δείχνει ότι η παραγωγή πράσινου υδρογόνου στην Αφρική είναι πιο ακριβή από το αναμενόμενο. Μόνο μερικές τοποθεσίες θα μπορούσαν να γίνουν ανταγωνιστικές.
Πράσινο υδρογόνο από την Αφρική: ακριβό όνειρο ή εφικτή λύση;
Η Ευρώπη σχεδιάζει να καλύψει τις ανάγκες της σε πράσινο υδρογόνο μέσω της παραγωγής στην Αφρική. Ωστόσο, μια ολοκληρωμένη μελέτη από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου (TUM) αποκαλύπτει ότι το κόστος παραγωγής πράσινου υδρογόνου στην Αφρική είναι σημαντικά υψηλότερο από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως. Μόνο το δύο τοις εκατό από περίπου 10.000 τοποθεσίες που εξετάστηκαν στην Αφρική θα μπορούσαν να γίνουν ανταγωνιστικές για εξαγωγές στην Ευρώπη έως το 2030, εάν πληρούνται οι κατάλληλες συνθήκες. Οι όροι αυτοί περιλαμβάνουν εγγυήσεις τιμής και αγοράς από ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες πρέπει να θεωρούνται προϋπόθεση για την ανταγωνιστικότητα. Αναφέρονται οι λεπτομέρειες αυτής της μελέτης Ηλιόλουστη πλευρά.
Το πράσινο υδρογόνο, το οποίο παράγεται μέσω ηλεκτρόλυσης με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, παίζει σημαντικό ρόλο στη φιλική προς το κλίμα βιομηχανική παραγωγή, για παράδειγμα στη βιομηχανία χάλυβα. Η Αφρική θεωρείται πιθανή τοποθεσία για την παραγωγή υδρογόνου λόγω των ειδικών συνθηκών της, ιδιαίτερα των ευνοϊκών συνθηκών ηλιακής και αιολικής ενέργειας στα παράκτια κράτη. Η πρώτη γενιά έργων σχεδιάζεται ήδη, αλλά η πλειονότητα βρίσκεται ακόμη στη φάση της σύλληψης.
Υψηλό κόστος χρηματοδότησης και επικίνδυνα μοντέλα
Η μελέτη TUM εντόπισε ανακριβείς υπολογισμούς κόστους σε προηγούμενα μοντέλα για μονάδες παραγωγής υδρογόνου. Μια νέα μέθοδος υπολογισμού λαμβάνει υπόψη συγκεκριμένες συνθήκες πλαισίου σε 31 αφρικανικές χώρες, όπως επιλογές μεταφοράς, αποθήκευση, ασφάλεια δικαίου και πολιτική σταθερότητα. Οι τρέχουσες συνθήκες της αγοράς υποδηλώνουν ότι οι χειριστές μπορούσαν να πληρώσουν τόκο έως και 27%, ενώ τα προηγούμενα μοντέλα υπέθεταν σημαντικά χαμηλότερα επιτόκια από 4 έως 8%.
Η χαμηλότερη δυνατή τιμή για το υδρογόνο θα μπορούσε να είναι περίπου πέντε ευρώ ανά κιλό, εάν οι φορείς εκμετάλλευσης αναλαμβάνουν μόνοι τους τον κίνδυνο. Ωστόσο, με εγγυήσεις από τις ευρωπαϊκές χώρες, αυτή η τιμή θα μπορούσε να πέσει στα τρία καλά ευρώ το κιλό. Συγκριτικά, οι τιμές σε δημοπρασία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου το 2024 ήταν μερικές φορές μικρότερες από τρία ευρώ ανά κιλό, γεγονός που αμφισβητεί περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα της Αφρικής Νέα Σήμερα.
Δυνατότητες σε διάφορες αφρικανικές χώρες
Συνολικά, περίπου 200 τοποθεσίες σε χώρες όπως η Αλγερία, η Κένυα, η Μαυριτανία, το Μαρόκο, η Ναμίμπια και το Σουδάν θα μπορούσαν να γίνουν ανταγωνιστικές, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχουν οι απαραίτητες εγγυήσεις. Ωστόσο, η μελέτη δείχνει επίσης ότι οι κίνδυνοι για την ασφάλεια ελήφθησαν υπόψη μόνο σε εθνικό επίπεδο, γεγονός που θα μπορούσε να μειώσει περαιτέρω τον αριθμό των πιθανών τοποθεσιών. Πολιτικά μέσα, όπως οι εγγυήσεις αθέτησης πίστωσης, θα μπορούσαν να παράσχουν κρίσιμη υποστήριξη στο εμπόριο πράσινου υδρογόνου μεταξύ Αφρικής και Ευρώπης.
Τονίζεται η ανάγκη για σταθερές συμφωνίες που θα επιτρέψουν μακροπρόθεσμες βιομηχανικές και αναπτυξιακές πολιτικές στην Αφρική. Η Stephanie Hirmer, Καθηγήτρια Climate Compatible Growth στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, προειδοποιεί ότι χωρίς αποτελεσματικές πολιτικές, τα αναποτελεσματικά έργα αποτυγχάνουν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες της Αφρικής και μπορεί επίσης να αποτύχουν να ωφελήσουν τους τοπικούς πληθυσμούς.