Klimaatfondsen onder druk: geld voor fossiele projecten in plaats van klimaatbescherming?

Klimaatfondsen onder druk: geld voor fossiele projecten in plaats van klimaatbescherming?

Het Klimaat- en Transformatiefonds (KTF) staat momenteel centraal in het debat over de financiering van klimaatbeschermingsprojecten. Uit een nieuwe korte studie van het Ecologisch-Sociale Markteconomie Forum (FÖS) in opdracht van Green Planet Energy blijkt dat het risico bestaat dat de KTF wordt gebruikt voor de financiering van fossiele projecten en goedkoop aardgas. Deze ontwikkeling is een direct gevolg van zwakke gunningscriteria en slechte planning door de federale overheid, zoals Zonnige kant gemeld.

Het onderzoek analyseert verschillende aspecten van de besteding van middelen uit het speciaal fonds voor infrastructuur en klimaatneutraliteit. In het bijzonder wordt de noodzaak van duidelijke evaluatiecriteria voor een effectief, klimaatvriendelijk gebruik van fondsen benadrukt. Een andere belangrijke bevinding van het onderzoek is dat de extra 10 miljard euro per jaar uit het speciale fonds als onvoldoende wordt beschouwd voor de noodzakelijke investeringen in klimaatbescherming.

Uitdagingen veroorzaakt door fossiele subsidies

Het onderzoek stelt verder dat subsidies voor fossiele brandstoffen worden gezien als een dure hypotheek voor toekomstige generaties en dat er geen plaats zou moeten zijn in het klimaatfonds. Projecten als de financiering van de gasopslagheffing zijn in strijd met de doelstellingen van het speciaal fonds en de KTF. De promotie van warmtepompen wordt daarentegen benadrukt als een positief voorbeeld van effectieve klimaatbeschermingsmaatregelen. Deze technologieën zorgen voor aanzienlijke broeikasgasbesparingen in de bouwsector.

In 2023 bedroegen de investeringen in warmtetechnologie 8,8 miljard euro, wat een positieve impact had op de waardecreatie (7,2 miljard euro) en de werkgelegenheid (circa 108.000 voltijdbanen). Daarentegen wordt het subsidiëren van nieuwe aardgascentrales als contraproductief bestempeld in termen van klimaatbeleid, terwijl financiering van waterstofcompatibele elektriciteitscentrales slechts in beperkte mate nuttig wordt geacht, in het geval van het gebruik ervan met groene waterstof.

Hernieuwbare energie als oplossing

Hernieuwbare energie, waaronder windenergie, zonne-energie en waterkracht, wordt beschouwd als een milieuvriendelijke optie in de strijd tegen de klimaatverandering. Een belangrijk aspect is dat de CO2-uitstoot over de gehele levenscyclus moet worden bekeken, van productie tot transport tot installatie en onderhoud, zoals NatuurBureau benadrukt.

Vergeleken met fossiele brandstoffen heeft hernieuwbare energie een lagere upstream-uitstoot. Fossiele brandstoffen zoals steenkool, olie en gas zijn de belangrijkste veroorzakers van de CO2-uitstoot. Deze ontstaan ​​niet alleen tijdens de verbranding, maar ook in de voorgaande fasen: tijdens de extractie, het transport en uiteindelijk de verbranding. Kolencentrales stoten bijvoorbeeld ongeveer 820 g CO2/kWh uit, terwijl aardgas ongeveer 450 g CO2/kWh produceert. Fossiele elektriciteitscentrales produceren in totaal 900 tot 1.200 gram CO2-equivalenten per kWh.

Verschillende hernieuwbare energiebronnen worden daarentegen gekenmerkt door lagere emissies tijdens de levenscyclus:

De huidige uitdagingen rond het Klimaat- en Transformatiefonds illustreren de urgentie van een duidelijk en consistent gebruik van fondsen, dat strikter gebonden is aan criteria voor klimaatbescherming en regelmatig geëvalueerd moet worden.