Finanse gmin w niebezpieczeństwie: co druga gmina zostanie w tyle!
W artykule wskazano wyzwania i potrzeby reformy inwestycji komunalnych i usług publicznych do roku 2025.
Finanse gmin w niebezpieczeństwie: co druga gmina zostanie w tyle!
Warunki finansowe miast i gmin są napięte. Chociaż program rządowy zapewnia więcej środków w postaci dodatkowych podatków, nie wystarczą one, aby zatrzymać strukturalny spadek elastyczności lokalnego finansowania. Prognozy pokazują, że do 2025 r. prawie co drugą społeczność można uznać za społeczność opuszczającą UE, co jest niepokojącą tendencją kommunal.at.
Głównym problemem jest rosnący obowiązek współfinansowania przez gminy, szczególnie w sektorze socjalnym i szpitalach. Te obciążenia finansowe zwiększają się poprzez opłaty, tak że do 2028 r. jedynie 40 centów z każdego euro ze wspólnej puli podatków pozostanie w miastach i gminach. W 2019 roku było to ponad 50 centów. Rozwój ten podważa niezależność finansową, a tym samym możliwość finansowania usług komunalnych świadczonych w interesie ogólnym.
Usługi publiczne i jakość życia
Usługi komunalne świadczone w interesie ogólnym odgrywają kluczową rolę w jakości życia i rozwoju miast i gmin. Do zadań należy edukacja, kultura, infrastruktura i rekreacja. W szczególności wymagania i wydatki w tych obszarach wzrosły w ostatnich latach, a możliwości finansowania zostały ograniczone ze względu na pandemię. Usługi publiczne obejmują takie obszary, jak opieka nad dziećmi, szkoły podstawowe, drogi gminne i wodociągi awblog.at.
Wydatki na obszary niefinansowane z opłat wyniosły w 2018 roku 4,8 mld euro, przy czym widoczne jest wysokie uzależnienie poszczególnych obszarów od dochodów podatkowych. 65% wydatków na infrastrukturę i transport publiczny musi pochodzić z dochodów podatkowych. Kryzys koronny doprowadził do spadku udziału w dochodach o 9% w 2020 r., co jeszcze bardziej poważnie ograniczyło elastyczność finansową gmin.
Potrzeba działań i reform
Reforma jest pilna. Burmistrz Matthias Stadler wzywa do zmian strukturalnych w celu trwałego zabezpieczenia finansów miejskich. Teoretycznie mogłyby pomóc oszczędności w personelu, ale są one trudne do wdrożenia w praktyce, ponieważ jednocześnie rosną potrzeby w takich obszarach jak opieka nad dziećmi i szkoły. Obniżenie rocznych kosztów osobowych o 1% oznaczałoby likwidację około 850 stanowisk rocznie.
Aby utrzymać usługi publiczne, rządy federalne i stanowe muszą stworzyć odpowiednie warunki ramowe. Aby świadczyć usługi komunalne bez wprowadzania wyraźnych zmian, konieczne są zdecydowane kroki reformatorskie. Inwestycje w przyszłościowe projekty muszą być priorytetem, ponieważ oszczędności w tych obszarach w dłuższej perspektywie doprowadziłyby do pogorszenia jakości życia.
Sekretarz Generalny Stowarzyszenia Miast Thomas Weninger podkreśla potrzebę zapewnienia miastom niezbędnych zasobów. Prognozowana luka inwestycyjna na poziomie 1,0–1,2 mld euro rocznie do 2024 r. pokazuje, jak pilne są problemy. Brak środków na finansowanie usług komunalnych może jeszcze bardziej zwiększyć wyzwania w nadchodzących latach.
Wniosek: Bez odpowiednich środków finansowych i daleko idących reform, miastom i gminom będzie coraz trudniej utrzymać jakość życia. Jednak satysfakcja 80% populacji z usług komunalnych pokazuje, jak ważne są funkcjonujące usługi publiczne.