Wypłaty z inwestycji w Wietnamie są niższe od docelowych!
Inwestycje publiczne Wietnamu osiągają jedynie 77,55% planu. Analizowane są wyzwania i cele na rok 2025.
Wypłaty z inwestycji w Wietnamie są niższe od docelowych!
Dane dotyczące stanu inwestycji publicznych w Wietnamie są niepokojące. James Anderson, główny specjalista ds. sektora publicznego w Banku Światowym, podaje, że wypłaty w 2024 r. mają wynieść jedynie 77,55% ustalonego planu. Dla porównania, kraje o wysokich dochodach zwykle otrzymują ponad 96% wypłat z inwestycji. W pierwszych czterech miesiącach 2024 r. wypłaty wyniosły 128 512,9 mld dongów, co stanowi zaledwie 15,56% planu ustalonego przez premiera. To spadek w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, kiedy stopa wypłat wyniosła 16,64%.
Rząd wietnamski stawia sobie za cel wzrost gospodarczy na poziomie co najmniej 8% w 2025 r. i planuje dwucyfrowy wzrost na lata 2026–2030. Część tego planu obejmuje cel polegający na wypłacie 100% publicznego kapitału inwestycyjnego do 2025 r. W tym celu premier opublikował już dokumenty uzupełniające i wytyczne zachęcające do wycofywania środków. Pomimo tych wysiłków na dzień 30 kwietnia 2025 r. 17 ministerstw i 21 gmin nie wykorzystało w pełni ustalonego programu kapitałowego o wartości prawie 8 bilionów dongów.
Wyzwania wdrożeniowe
Szczególnie uderzający jest fakt, że 37 z 47 ministerstw i 27 z 63 gmin wykazuje wskaźniki wydatkowania środków poniżej średniej krajowej. Przyczyny są różne: mają na to wpływ długi czas przygotowania, niska jakość przygotowania i skomplikowane procedury. Ministerstwo Skarbu zidentyfikowało także dodatkowe problemy, w tym powolną alokację kapitału i nieodpowiednie budżety lokalne. Aby odnieść sukces, ministerstwa i gminy muszą aktywnie wdrażać instrukcje rządowe i stawić czoła trudnościom.
Całkowity plan kapitału inwestycji publicznych na rok 2025 szacuje się na 888 087,9 miliarda VND. Z tej kwoty przeznaczono 825 922,3 miliarda VND, a kapitał budżetu lokalnego zwiększono o 50 716 miliardów VND. Do 2025 r. transfery z poprzednich lat mogą wzrosnąć do 11 449,7 mld VND.
Cele środowiskowe i e-mobilność
Równolegle do tych wyzwań gospodarczych Wietnam realizuje ambitną politykę ochrony środowiska. Kraj zobowiązał się do dekarbonizacji swojej gospodarki do 2050 r., co zobowiązano na szczycie COP26 w listopadzie 2021 r. Sektor transportu odpowiada za znaczną część emisji gazów cieplarnianych i według Bank Światowy około 32,9 mln ton ekwiwalentu CO2 w 2021 r. Głównym źródłem emisji jest ruch drogowy.
Posiadanie pojazdu w Wietnamie jest obecnie sprawą luksusu, ale sprzedaż stale rośnie. W latach 2010–2022 średnia stopa wzrostu wyniosła 15%. Wietnam ma potencjał, aby przejść z pojazdów tradycyjnych na pojazdy elektryczne (EV). Poszukiwane są cele wysokiego wzrostu do roku 2035, szczególnie w segmencie pojazdów dwukołowych, który obejmuje również pojazdy dwukołowe elektryczne. Obecnie zarejestrowanych jest 72,16 mln jednośladów, co stanowi 94% ogółu zarejestrowanych pojazdów.
Sprzedaż pojazdów elektrycznych musi wzrosnąć do 1,5 mln do 2030 r. i 7,3 mln do 2050 r. Prognozy wskazują, że skumulowany popyt rynkowy na pojazdy elektryczne może osiągnąć ponad 7 mln w latach 2024–2030 i ponad 71 mln w latach 2031–2050. Przejście na elektromobilność mogłoby stworzyć do 2050 r. aż do 6,5 mln nowych miejsc pracy, z czego 61% w tym obszarze infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych.
Zalecenia dla rządu wietnamskiego obejmują utworzenie międzyresortowego organu ds. elektromobilności i promowanie akceptacji pojazdów elektrycznych we wszystkich kategoriach pojazdów. Zaleca się także rozwój rozwiązań w zakresie wytwarzania energii elektrycznej i inteligentnego ładowania, aby sprostać wyzwaniom elektromobilności i promować przejście z transportu prywatnego na transport publiczny.
Biorąc pod uwagę te złożone wyzwania i cele, jasne jest, że Wietnam stoi przed złożonym procesem wdrażania, który uwzględnia zarówno aspekty gospodarcze, jak i środowiskowe.