Bossterfte 2.0: Duitslands grootste herbebossingscampagne staat voor de deur!

Bossterfte 2.0: Duitslands grootste herbebossingscampagne staat voor de deur!

Duitsland staat voor een enorme uitdaging: de grootste herbebossingscampagne sinds de Tweede Wereldoorlog staat voor de deur. Deze noodzaak vloeit voort uit de ernstige gevolgen van de klimaatverandering, die deskundigen ‘Forest Dieback 2.0’ noemen – een situatie die zelfs nog ernstiger is dan in de jaren tachtig. Ongeveer 525.000 hectare bos is ernstig beschadigd; met name sparrenbomen en loofbomen zoals beuken en eiken moeten worden herbebost. Ruim 80 procent van de overgebleven bomen vertoont schade, zelfs na een nat 2024.

Vooral het middelgebergte, zoals de Harz en het Thüringer Woud, maar ook delen van Noordrijn-Westfalen en Hessen worden getroffen. De monoculturen die sinds de naoorlogse periode zijn ontstaan, blijken kwetsbaar voor plagen en de gevolgen van klimaatverandering. Volgens een onderzoek van het Instituut voor Ecologisch Economisch Onderzoek (IÖW) kunnen investeringen in klimaatstabiele gemengde bossen een indrukwekkend rendement op de publieke welvaart van 1.100 procent opleveren. Elke euro die in herbebossing wordt geïnvesteerd, kan een waarde van twaalf euro opleveren, wat overeenkomt met een maatschappelijk voordeel van zo’n 200.000 euro per hectare.

Huidige uitdagingen en schaderapport

De situatie wordt verder gecompliceerd door extreme weersomstandigheden die de afgelopen jaren ernstige schade aan de Duitse bossen hebben veroorzaakt. Stormen die plaatsvonden in de herfst van 2017, het voorjaar van 2018 en 2022, en een uitgesproken droogte in 2018 tot 2020, 2022 en 2023, droegen aanzienlijk bij aan de schade. Deze extreme omstandigheden bevorderden de massale verspreiding van boekdrukkers en graveurs van de schorskeversoort, wat de stabiliteit van de sparrenbossen ernstig aantastte. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de schade die door secundaire plagen wordt veroorzaakt aan loofbomen zoals beuken en eiken. Uit een onderzoek naar de bosconditie uit 2024 bleek dat 36 procent van de bomen een aanzienlijke kroonverdunning had en dat slechts 21 procent van de bomen als gezond werd beschouwd.

Financiële middelen voor herbebossing zijn ook een cruciaal probleem. De federale en deelstaatregeringen hebben sinds 2019 ongeveer 870 miljoen euro uitgetrokken voor herbebossingsmaatregelen, waarvan alleen al voor het lopende jaar 125 miljoen euro gepland is. Toch zijn de subsidies vaak niet voldoende om de plantkosten van zo’n 17.000 euro per hectare te dekken. Dit leidt tot het ontstaan ​​van onbebouwde gebieden, wat op de lange termijn tot grote klimaat- en milieuschade kan leiden.

Herbebossingsmaatregelen en -programma's

Om de situatie te verbeteren werd het klimaatinitiatief ‘Tomorrow Can Come’ gelanceerd, dat sinds 2022 actief is en al meer dan een miljoen zaailingen heeft gefinancierd en geplant – dit komt overeen met een geschatte maatschappelijke waarde van ruim 100 miljoen euro. Daarnaast zetten het Natural Climate Protection Action Programme (ANK) en het financieringsprogramma ‘Climate Adaptation Forest Management’ (KWM) nieuwe normen op het gebied van duurzaam bosbeheer.

De grote vraag naar deze programma's heeft geleid tot de uitputting van de ANK-fondsen, wat een sterke stimulans heeft gecreëerd voor particuliere en gemeentelijke boseigenaren om klimaataangepast beheer te implementeren. Volgens de huidige schattingen moet de herbebossing van ruim 500.000 hectare bosgebied doorgaan met het herstellen van ecologische schade en het behouden van bossen voor toekomstige generaties.

Er is dringend behoefte aan een alomvattend herbebossings- en herstelplan om bossen te stabiliseren, die essentieel zijn voor de klimaatbescherming, de biodiversiteit en als bron van hout. De weg naar een klimaatvriendelijke toekomst vereist zowel toegewijde financiële steun als een strategische aanpak voor het selecteren van geschikte boomsoorten en het bevorderen van natuurlijk herstel.

Meer informatie over dit onderwerp vindt u op fr.de En bmel.de.