Federale staten in rep en roer: wie gaat de nieuwe belastingwetten betalen?

Federale staten in rep en roer: wie gaat de nieuwe belastingwetten betalen?

De implementatie van het jongste regeerakkoord in Duitsland roept serieuze vragen op over de financiële verantwoordelijkheid tussen de federale en deelstaatregeringen. Zoals de Zuid-Duitse krant Volgens rapporten zou de goedkeuring van individuele wetten kunnen resulteren in belastingverliezen ter waarde van miljarden voor de deelstaten. Dit is vooral zorgwekkend voor de hoofdsteden van de deelstaten, die hun financiële planning aanzienlijk belemmerd zien.

De deelstaten eisen daarom dat de federale overheid ook de kosten die voortvloeien uit haar eigen maatregelen financieel dekt. In dit verband wordt vaak de uitdrukking “Wie de muziek bestelt, moet ervoor betalen” aangehaald. Dit illustreert het standpunt van veel deelstaatregeringen: als de federale overheid diensten initieert of uitbreidt, moet zij ook de financiering ervan garanderen. In het regeerakkoord staat: “Iedereen die een dienst initieert of uitbreidt, moet betalen voor de financiering ervan.”

Financiële verantwoordelijkheid en causaal verband

Een centrale zorg van het regeerakkoord tussen de CDU, CSU en SPD is het “principe van causale connectiviteit”. Dit principe stelt dat de wetgevingsbesluiten van de regering die tot hogere uitgaven of lagere inkomsten voor de deelstaten en gemeenten leiden, ook financieel in evenwicht moeten zijn. Deze regeling moet ervoor zorgen dat de staten niet onnodig worden belast wanneer de federale overheid nieuwe financiële verplichtingen aangaat.

De discussie over dit punt is momenteel bijzonder explosief, omdat er vanuit Berlijn talloze initiatieven komen die potentieel een aanzienlijke impact kunnen hebben op het begrotingsbeleid van de deelstaten. Een voorbeeld hiervan is de geplande aanpassing van de reiskostenvergoeding en mogelijke wijzigingen in de horecabelasting. Als deze maatregelen niet voldoende worden gefinancierd, kunnen ze een zware last op de schatkist van veel deelstaten leggen.

Het probleem is niet nieuw, aangezien er in het verleden herhaaldelijk spanningen zijn geweest tussen de federale en deelstaatregeringen over de financiering van de benodigde diensten. De deelstaten zijn bang dat zij uiteindelijk de lasten zullen moeten dragen terwijl de federale regering de beslissingen neemt.

Met het oog op de voortdurende discussies en de dreiging van financiële verliezen uiten de staten duidelijk hun eisen voor transparantie en financiële steun van de federale overheid. Het succes van de nieuwe wetgeving zou uiteindelijk kunnen afhangen van de mate waarin overeenstemming wordt bereikt over de financiering van deze maatregelen.

Meer informatie over de lokaal relevante onderwerpen van het regeerakkoord vindt u op de website Federale SGK kan worden bekeken.