Duitse economie op een kruispunt: herstel of verdere stagnatie?

Duitse economie op een kruispunt: herstel of verdere stagnatie?

Bundesbank-president Joachim Nagel analyseerde de huidige situatie van de Duitse economie tijdens de “Frankfurt Euro Finance Summit” op 16 juni 2025 en gaf een gemengde voorspelling. Hoewel Nagel benadrukt dat de Duitse economie in 2025 ternauwernood een derde jaar van nulgroei zou kunnen missen, erkent hij ook de mogelijkheid van een lichte stijging van de totale economische productie op jaarbasis. Deze positieve omslag werd vooral ingegeven door een onverwacht sterke stijging van het bruto binnenlands product (bbp) in het eerste kwartaal van 2025 van plus 0,4 procent, wat twee keer zo hoog was als oorspronkelijk berekend n-tv.

Er zijn echter talloze uitdagingen die de weg naar economisch herstel bemoeilijken. Nagel benadrukt dat groeischadelijke tariefeffecten, vooral via het Amerikaanse handelsbeleid, een merkbare impact hebben op de economische ontwikkeling. Ook de begin juni gepubliceerde economische prognose van de Bundesbank voorspelde een stagnatie van het bbp voor 2025, wat de voorzichtige verwachtingen onderstreept. Het economische klimaat werd gekenmerkt door een vrijwel stagnerende economie in de winterhelft van 2024/25, toen het bbp in het vierde kwartaal van 2024 -0,2 procent bedroeg en pas in het eerste kwartaal van 2025 een herstel liet zien. Bundesbank.

Economische factoren en uitdagingen

Een belangrijke factor voor de Duitse economie is de export, die eind 2024 onverwacht instortte maar zich in het eerste kwartaal van 2025 herstelde. Voorwaartse effecten op de export naar de VS als gevolg van hogere Amerikaanse tarieven speelden hierbij een rol. Terwijl de bedrijfsinvesteringen in de winterhelft van het jaar slechts licht daalden en de particuliere woningbouw merkbaar groeide, was de particuliere consumptie dynamischer dan verwacht. Dit werd onder meer ondersteund door een robuuste arbeidsmarkt en een zwakkere inflatie.

Er zijn echter tekenen van een toekomstige vertraging. De bbp-voorspelling spreekt van stagnatie in het tweede kwartaal van 2025 en een lichte daling in het derde kwartaal. Het aanhoudende Amerikaanse economische beleid zou de groei van de Duitse economie verder kunnen temperen, vooral in 2025. Marktonderzoekers gaan ervan uit dat de export en bedrijfsinvesteringen in 2025 aanzienlijk zullen afnemen.

Begrotingsbeleid en vooruitzichten

Een ander aspect is de momenteel verbeterde situatie van het begrotingsbeleid, die duidelijk wordt nadat de schuldenrem in maart 2025 werd versoepeld. Deze transformatie zou het federale tekort kunnen terugdringen tot 2,2 procent in 2025, voordat het tussen 2026 en 2027 weer zou stijgen tot 4,2 procent. Een sterke groei van de overheidsuitgaven aan defensie en infrastructuur zal het herstel vanaf 2026 ondersteunen, terwijl de situatie op de arbeidsmarkt aanvankelijk zal verzwakken voordat een herstel begint. Bovendien wordt verwacht dat de lonen in 2025 aanvankelijk langzamer zullen stijgen, voordat ze vanaf 2026 weer zullen stijgen.

Het inflatiecijfer, gemeten aan de hand van de Europese geharmoniseerde consumptieprijsindex, bedroeg in mei 2025 2,1 procent, wat 0,1 procentpunt lager is dan in de voorspelling van december 2024. Over de prognoseperiode wordt een cumulatieve daling van de bbp-groei van ongeveer 0,75 procentpunt verwacht, wat de onzekerheden over de toekomstige economische ontwikkeling van de Bondsrepubliek vergroot.