Suche
Mein Konto
Duitsland op de rand: recessie zal aanhouden tot 2026 – wat nu?
De Duitse economie verkeert sinds 2023 in een recessie. Hoge prijzen en een tekort aan geschoolde arbeidskrachten zetten bedrijven onder druk. Deskundigen waarschuwen voor een lange weg naar herstel.
Duitsland op de rand: recessie zal aanhouden tot 2026 – wat nu?
De Duitse economie verkeert al twee jaar in een diepe recessie en is daarmee het enige land binnen de Europese Unie dat nog steeds in deze moeilijke situatie verkeert. In deze context zijn in 2024 evenveel bedrijven gesloten als tijdens de financiële crisis in 2011. Vooral de energie-intensieve industrie heeft te lijden onder de hoge elektriciteitsprijzen, wat de economische situatie verder verslechtert. Bovendien leiden het aanhoudende tekort aan werknemers en de hoge bureaucratische hindernissen tot een toename van de bedrijfstaken.
Volgens de economische adviescommissie van de federale regering is dit een “uitgesproken zwakke fase” die een snel herstel onwaarschijnlijk maakt. Voor 2025 wordt een nulgroei verwacht, terwijl voor 2026 slechts 1% groei mogelijk lijkt. Vooral de internationale concurrentiepositie van Duitsland heeft geleden onder de gevolgen van de oorlog in Oekraïne en de daarmee gepaard gaande stopzetting van de Russische gasleveringen. Dit werd door de Duitse Kamer van Koophandel en Industrie geïnterpreteerd als een dringend teken van noodzakelijke politieke maatregelen.
Oorzaken van de crisis en uitdagingen
De problemen waarmee de Duitse economie wordt geconfronteerd zijn divers. Bureaucratie en langdurige goedkeuringsprocessen vertragen de groei aanzienlijk. Bovendien heeft het tariefbeleid van de Amerikaanse president Donald Trump een negatief effect op de exportgerichte economie van het land. De ifo-index voor het bedrijfsklimaat daalde in juli 2023 naar 87,3 punten, wat de derde daling op rij documenteert en de onzekerheid onder bedrijven weerspiegelt. Ook problemen op de korte termijn, zoals de stijgende rente en de afhankelijkheid van gasimporten uit Rusland, dragen bij aan de stagnatie.
Uit onderzoek van GfK blijkt dat het consumentenvertrouwen in Duitsland op een laag niveau staat. Prognoses duiden op een dreigende daling van de economische productie in 2023, waarbij het Ifo Instituut een daling van 0,4 procent verwacht en het Internationale Monetaire Fonds (IMF) een daling van 0,3 procent.
Politieke maatregelen en ontwikkelingen
Federale minister van Economische Zaken Katherina Reiche is van plan om medio juli maatregelen in te voeren om de lasten voor bedrijven te verlichten, waaronder een verlaging van de elektriciteitsbelastingen en hervormingen van de arbeidsmarkt. Kanselier Friedrich Merz roept op tot meer werkprikkels en flexibelere werktijden. De federale overheid besteedt bijzondere aandacht aan de succesvolle integratie van vrouwen op de arbeidsmarkt via betere kinderopvang.
Daarnaast wordt aangekondigd dat er een omvangrijk financieel pakket van 500 miljard euro zal worden geïnvesteerd in infrastructuur. Er bestaan echter zorgen dat deze fondsen mogelijk niet worden gebruikt voor het beoogde doel en dat financiering via leningen de naleving van de EU-schuldnormen in gevaar zou kunnen brengen. Deskundigen roepen op tot een realistische kijk op de toekomst en het bevorderen van nieuwe bedrijfsmodellen. Het deskundigencomité verwacht op zijn vroegst pas in 2026 positieve effecten van het financiële pakket.
Gezien de huidige situatie wordt de beoordeling van de situatie vaak omschreven als ‘tussen hoop en angst’. Minister van Economische Zaken Robert Habeck stelt voor om subsidies voor elektriciteit in de industrie in te voeren, maar dit blijft controversieel, terwijl Ifo-president Clemens Fuest en andere deskundigen in plaats daarvan oproepen tot bezuinigingen op de bureaucratie en uitgebreide belastinghervormingen om investeringen aan te moedigen.
Samenvattend wordt Duitsland geconfronteerd met grote economische uitdagingen die zowel structurele als kortetermijnoplossingen vereisen om het land weer op het groeipad te krijgen. De politieke en economische onzekerheid blijft een belangrijk probleem dat dringend moet worden aangepakt om de economie duurzaam te stabiliseren.
Het valt nog te bezien of de geplande maatregelen van de federale regering het noodzakelijke effect kunnen hebben om de negatieve ontwikkeling te stoppen en het vertrouwen in de Duitse economie te herstellen. Deze crisissituatie biedt zowel risico's als kansen die moeten worden benut om nieuwe wegen naar groei en stabiliteit te vinden.