Σύνοδος κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες: διαμάχη για όπλα και χρήματα για την Ευρώπη!

Σε μια σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, οι ηγέτες της ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία για την αγορά νέων όπλων για την ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της Ευρώπης. Την απόφαση αυτή χαιρετίζει η Κομισιόν, η οποία εκτιμά ότι τα επόμενα δέκα χρόνια θα πρέπει να επενδυθούν επιπλέον 500 δισ. ευρώ σε εξοπλιστικά έργα για να επιτευχθούν στόχοι όπως η ευρωπαϊκή αεράμυνα και η ασφάλεια των ανατολικών συνόρων. Ωστόσο, δύο κεντρικά ερωτήματα παραμένουν ασαφή: Ποιος πρέπει να παράγει τον στρατιωτικό εξοπλισμό και πώς θα εξασφαλιστεί η χρηματοδότησή του;

Η σύνοδος κορυφής πραγματοποιήθηκε στο Palais d'Egmont με στόχο τη δημιουργία μιας εμπιστευτικής ατμόσφαιρας. Κατά τη συζήτηση συζητήθηκε επίσης η έκκληση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προς τις χώρες του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ. Σε αυτό το πλαίσιο, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς σημείωσε ότι η Γερμανία μόλις και μετά βίας εκπληρώνει την ποσόστωση του ΝΑΤΟ, ενώ επτά χώρες της ΕΕ το χάνουν.

Στο επίκεντρο οι ευρωπαϊκές αμυντικές δαπάνες

Στο πλαίσιο του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία, οι αμυντικοί προϋπολογισμοί των κρατών μελών της ΕΕ για το 2024 παρουσιάζουν σαφή τάση αύξησης. Αυτή η προσέγγιση διαμορφώνεται από τις γεωπολιτικές εντάσεις, τις δεσμεύσεις του ΝΑΤΟ και τις εθνικές προτεραιότητες. Η Πολωνία, για παράδειγμα, αποφάσισε να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες στο 3% του ΑΕΠ. Άλλες χώρες όπως η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Λετονία και η Ρουμανία στοχεύουν επίσης να φτάσουν το όριο του 2%. Η Ρουμανία αύξησε τον προϋπολογισμό της για το 2022 κατά 14%.

Οι προκλήσεις στη γαλλογερμανική εταιρική σχέση γίνονται επίσης σαφείς, ιδιαίτερα σε αμυντικά έργα όπως το Future Combat Air System (FCAS) και το Main Ground Combat System. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, αξίας 8 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027, στοχεύει στην ενίσχυση της αμυντικής τεχνολογίας και βιομηχανίας, ενώ σημαντικές αυξήσεις προϋπολογισμού σχεδιάζονται στη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Πολωνία. Η Γερμανία σκοπεύει να χρηματοδοτήσει επιπλέον 100 δισεκατομμύρια ευρώ για να επιτύχει τον στόχο του ΝΑΤΟ του 2% του ΑΕΠ.

Η συζήτηση για τη χρηματοδότηση νέων όπλων παραμένει επίσης κεντρική. Ο πρόεδρος Μακρόν ζητά περισσότερη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και αποζημίωση κοινού χρέους, ενώ η Γερμανία, η Ολλανδία και η Αυστρία αντιτίθενται σε αυτό. Ο Scholz έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα υπάρξει κοινό χρέος για την ΕΕ. Γίνεται επίσης συζήτηση για πιθανή επαναχρησιμοποίηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για να καταστεί δυνατή η χρηματοδότηση όπλων, αλλά αυτό συναντά αντίσταση καθώς η τράπεζα είναι γνωστή ιδιαίτερα ως «τράπεζα για το κλίμα».

Αυτές οι εξελίξεις υποδηλώνουν μια βαθιά αλλαγή στην αμυντική στρατηγική της Ευρώπης, που ενισχύεται από τη γεωπολιτική πραγματικότητα και την πίεση στο ΝΑΤΟ να ακολουθήσει μια ενοποιημένη αμυντική πολιτική. Μένει να δούμε πώς θα ανταποκριθούν τα κράτη μέλη της ΕΕ στις αναδυόμενες προκλήσεις.