Szczyt UE w Brukseli: spór o broń i pieniądze dla Europy!

Na szczycie w Brukseli przywódcy UE osiągnęli porozumienie w sprawie zakupu nowej broni w celu zwiększenia potencjału obronnego Europy. Decyzję tę przyjmuje z zadowoleniem Komisja Europejska, która szacuje, że w ciągu najbliższych dziesięciu lat trzeba będzie zainwestować dodatkowe 500 miliardów euro w projekty zbrojeniowe, aby osiągnąć takie cele, jak europejska obrona powietrzna i zabezpieczenie wschodnich granic. Niejasne pozostają jednak dwa zasadnicze pytania: kto powinien produkować sprzęt wojskowy i w jaki sposób zostanie zagwarantowane jego finansowanie?

Szczyt odbył się w Palais d’Egmont w celu stworzenia poufnej atmosfery. Podczas dyskusji poruszono także kwestię wezwania prezydenta USA Donalda Trumpa do krajów NATO o zwiększenie wydatków na obronę do 5% PKB. W tym kontekście kanclerz Olaf Scholz zauważył, że Niemcy ledwo wywiązują się z kwoty NATO, podczas gdy siedmiu krajom UE jej brakuje.

Europejskie wydatki na obronę w centrum uwagi

W kontekście trwającej wojny na Ukrainie budżety obronne państw członkowskich UE na rok 2024 wykazują wyraźną tendencję wzrostową. Podejście to kształtowane jest przez napięcia geopolityczne, zobowiązania NATO i priorytety narodowe. Polska na przykład zdecydowała się zwiększyć wydatki na obronność do 3% PKB. Inne kraje, takie jak Słowacja, Słowenia, Łotwa i Rumunia, również dążą do osiągnięcia poziomu 2%. Rumunia zwiększyła swój budżet na 2022 rok o 14%.

Wyzwania w partnerstwie francusko-niemieckim również stają się jasne, szczególnie w projektach obronnych, takich jak Future Combat Air System (FCAS) i główny system walki naziemnej. Europejski Fundusz Obronny o wartości 8 miliardów euro na lata 2021-2027 ma na celu wzmocnienie technologii i przemysłu obronnego, przy czym we Francji, Wielkiej Brytanii i Polsce planowane są znaczne zwiększenia budżetu. Niemcy zamierzają przeznaczyć w budżecie dodatkowe 100 miliardów euro, aby osiągnąć natowski cel wynoszący 2% PKB.

Centralną kwestią pozostaje także dyskusja na temat finansowania nowej broni. Prezydent Macron wzywa do zwiększenia funduszy europejskich i umorzenia wspólnego długu, czemu sprzeciwiają się Niemcy, Holandia i Austria. Scholz dał jasno do zrozumienia, że ​​UE nie będzie wspólnego długu. Dyskutuje się również na temat ewentualnej zmiany przeznaczenia Europejskiego Banku Inwestycyjnego, aby umożliwić finansowanie broni, ale spotyka się to z oporem, ponieważ bank jest znany w szczególności jako „bank klimatyczny”.

Wydarzenia te wskazują na głęboką zmianę w europejskiej strategii obronnej, wzmocnioną realiami geopolitycznymi i presją na NATO, aby prowadziło jednolitą politykę obronną. Czas pokaże, jak państwa członkowskie UE zareagują na pojawiające się wyzwania.