De EU plant een revolutionaire vervanging voor de machteloze WTO!

De EU plant een revolutionaire vervanging voor de machteloze WTO!

Er wordt in de Europese Unie intensief gediscussieerd over de toekomst van de Wereldhandelsorganisatie (WTO), die zich momenteel in een positie bevindt waarin zij niet in staat is actie te ondernemen. Op een EU-top in Brussel sprak Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, over de noodzaak om de WTO te ‘herontwerpen’. Dit streven is gericht op een fundamentele hervorming van de organisatie, die in 1995 werd opgericht om mondiale handelsbelemmeringen aan te pakken. Kanselier Friedrich Merz (CDU) introduceerde het idee van een “nieuw type handelsorganisatie” in het debat dat geleidelijk de WTO zou kunnen vervangen.

Merz benadrukte dat de huidige toestand van de WTO onhoudbaar is en dat mechanismen om handelsgeschillen op te lossen dringend nodig zijn. De bondskanselier heeft al gesprekken gevoerd met andere leiders, waaronder Emmanuel Macron en Keir Starmer, om het idee verder te ontwikkelen. Hij beschouwt deze overwegingen als “nog maar aan het begin” en benadrukt dat het disfunctioneren van de WTO duidelijke hervormingen vereist.

De uitdagingen van de WTO

De WTO heeft te lijden onder toenemend protectionisme, achterhaalde regels en de impasse van haar Beroepsorgaan. Dit probleem wordt door verschillende partijen opgepakt om hervormingen te bevorderen. Von der Leyen ziet de samenwerking met het Trans-Pacific Partnership (CPTPP) als een eerste stap op weg naar een effectievere WTO. Het benadrukt de noodzaak om vrije handel op een stabiele, op regels gebaseerde basis te garanderen.

Uit een gedetailleerde analyse van de WTO-crisis blijkt dat de organisatie, die is opgericht met als doel de internationale handel te bevorderen en de levensstandaard wereldwijd te verhogen, niet langer in staat is het hoofd te bieden aan de huidige uitdagingen. De WTO bestaat uit 164 lidstaten, die samen ongeveer 98% van de wereldhandel in goederen afhandelen. De kernprincipes ervan omvatten MFN-behandeling, nationale behandeling en transparantie, maar deze worden steeds meer ondermijnd door geopolitieke rivaliteit.

De Doha-ontwikkelingsronde, die sinds 2001 geleidelijk stagneert, benadrukt de moeilijkheden van de WTO. Hoewel er aanzienlijke vooruitgang is geboekt bij het tot stand komen van vrijhandelsovereenkomsten, staan ​​gefragmenteerde handelsbetrekkingen en een politieke impasse binnen de organisatie belangrijke hervormingen in de weg. De VS blokkeren momenteel de benoeming van nieuwe leden van de Dispute Settlement Body (DSB), waardoor het moeilijker wordt om handelsgeschillen op te lossen.

De toekomst van de wereldhandel

Een positief teken was het akkoord over een multilaterale overeenkomst over visserijsubsidies in 2022, waaruit blijkt dat vooruitgang mogelijk is als de politieke wil aanwezig is. De EU heeft in 2020 een meerpartijentussenhandelsovereenkomst voor de beslechting van handelsgeschillen gelanceerd om de functionaliteit van de WTO te ondersteunen.

Het idee om de WTO te gebruiken als forum voor uitwisseling en discussie zou een strategie kunnen zijn om het vertrouwen tussen de lidstaten te herstellen en zo de broodnodige hervormingen te bevorderen. Deskundigen zijn het erover eens dat de toekomst van de wereldhandel en de rol van internationale handelsorganisaties zoals de WTO nauw met elkaar verbonden zijn, en dat de organisatie zonder substantiële hervormingen onder druk zal blijven staan.

Voor meer informatie over dit onderwerp, zie de artikelen van Rijn-Palts En bpb.