Analyses van financiële experts: Lindners aanval op de steenkooluitfasering en de schuldenrem - wat zit daarachter?

Analyses van financiële experts: Lindners aanval op de steenkooluitfasering en de schuldenrem - wat zit daarachter?

<

div id = "">Federale minister van Financiën Lindner zet vraagtekens bij de uitfasering van steenkool in 2030 en valt de Groenen aan. Eerder hadden zij zich open getoond voor het opnieuw opschorten van de schuldenrem. Wat zit er achter de uitwisseling van slagen?

Maandenlang debatteert de stoplichtcoalitie over hoe de elektriciteitsprijzen in Duitsland kunnen worden verlaagd. Tot nu toe draaide het dispuut vooral om de vraag of een door de staat gesubsidieerde industriële elektriciteitsprijs, een verlaging van de elektriciteitsbelasting, of misschien wel allebei het juiste antwoord is. Het is geen toeval dat de federale minister van Financiën Christian Lindner nu de uitfasering van steenkool naar 2030 ter sprake brengt.

Maandag stelde SPD-voorzitter Saskia Esken opnieuw vraagtekens bij de schuldenrem. Ze rechtvaardigde dit met de aanhoudende crises, niet in de laatste plaats veroorzaakt door de aanhoudende oorlog in Oekraïne en de situatie in het Midden-Oosten. Volgens Esken kunnen de daaruit voortvloeiende uitdagingen voor Duitsland niet met de normale begroting worden aangepakt zonder andere taken te verwaarlozen.

Op dezelfde dag kreeg ze steun van Ricarda Lang, leider van de Groene Partij. Ze bekritiseerde ook het gebrek aan financiële speelruimte in de huidige begrotingsonderhandelingen, waardoor de regering opnieuw over de schuldenrem zou moeten praten.

Zowel Esken als Lang waren duidelijk: de schuldenrem is een heilige koe voor de liberalen. Het bezwaar van de FDP-fractieleider volgde dan ook zo snel als verwacht. Christan Dürr probeerde deze stap af te weren met een financieel beleidsargument en schreef de daling van de inflatie in oktober toe aan de verwachte 3,8 procent van de begrotingsdiscipline van de federale overheid. Daar kan eigenlijk geen sprake van zijn, althans niet met betrekking tot de huidige begroting.

De bezuinigingsmaatregelen van Lindner kennen veel tegenstanders

Volgens het Federaal Bureau voor de Statistiek heeft de federale overheid in de eerste helft van dit jaar 64,2 miljard euro meer uitgegeven dan zij ontving. In dezelfde periode vorig jaar was het beduidend minder, namelijk 45,2 miljard euro. Bovendien zal de schuld van de federale overheid in het tweede kwartaal van 2023 met drie procent of 49,2 miljard euro stijgen ten opzichte van eind 2022.

De federale minister van Financiën zou de trend in de volgende begroting willen keren en opnieuw aan de schuldenrem willen voldoen nadat deze drie jaar op rij was opgeschort. Maar zoals altijd heeft de Bondsdag het laatste woord en zijn er talloze wensen om af te wijken van Lindners bezuinigingsbeleid.

Naast Lang had ook minister van Economische Zaken Robert Habeck kritische vragen gesteld over de schuldenrem. Met het oog op de gewijzigde randvoorwaarden moeten ook de spelregels in het financiële beleid worden herzien, eiste de Groene politicus vorige week bij de presentatie van zijn industriële strategie.

Maar in tegenstelling tot zijn partijleider bedoelde de vicekanselier en minister van Economische Zaken waarschijnlijk een hervorming op de middellange termijn in plaats van een nieuwe schorsing volgend jaar. Tenslotte voegde hij er nog aan toe dat het regeerakkoord en daarmee ook de schuldenrem op deze wetgeving van toepassing is.

Lindner: De elektriciteitsprijzen mogen niet blijven stijgen

Het steeds gewelddadiger worden van de schuldenrem door vooraanstaande groene politici is waarschijnlijk de reden waarom Lindner nu vraagtekens zet bij iets waarvan de gevolgen alleen vandaag de dag kunnen worden voorspeld. Een analyse van Energy Brainpool komt zelfs tot de conclusie dat het uitfaseren van steenkool helemaal geen impact heeft op de elektriciteitsprijzen. De deskundigen op de energiemarkt spreken dus de veronderstelling van de minister van Financiën tegen dat de uitfasering van steenkool zou leiden tot een kunstmatig tekort aan elektriciteitsvoorziening en dus tot stijgende prijzen.

Maar wat de schuldenrem voor de liberalen is, is de uitfasering van steenkool voor de Groenen – vooral na de pijnlijke compromissen voor de groene clientèle als gevolg van de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne. De werking van de kerncentrale en het opvoeren van de kolencentrales leidden tot hevige kritiek van de Groene Partij. Door de uitfasering van steenkool naar 2030 te vervroegen, althans in het Westen, konden sommige zaken weer worden gladgestreken. Het zou nauwelijks mogelijk zijn om hier nog eens van af te stappen.

Liberalen zullen de schuldenrem niet opofferen

Hetzelfde geldt voor Lindner en zijn basis