Izraelska gospodarka rośnie słabo – wojna zbiera swoją cenę!

Izraelska gospodarka rośnie słabo – wojna zbiera swoją cenę!

W pierwszym kwartale 2025 r. izraelska gospodarka wykazała wzrost o 3,4% rok do roku, jednak dane te były niższe od oczekiwań. Izraelski urząd statystyczny opublikował wstępne dane wskazujące na spowolniony rozwój gospodarczy. Ekonomiści prognozowali stopę wzrostu na poziomie 3,5 procent, co pokazało, że trwający konflikt w Gazie ma negatywny wpływ na gospodarkę. Walki te nasiliły się od października 2023 r., po tymczasowym zawieszeniu broni, które trwało zaledwie kilka miesięcy. W 2023 r. wzrost gospodarczy wyniósł zaledwie 1,8 proc., a w 2024 r. ponownie spadł do 1,0 proc. Izraelski bank centralny obniżył wówczas swoją prognozę na 2025 rok z pierwotnych 4,0 do 3,5 proc.

Szczególnie niepokojący jest pięcioprocentowy spadek prywatnych wydatków konsumenckich w pierwszym kwartale 2025 r. Sytuacja ta odzwierciedla niepewność wynikającą z trwającego konfliktu. O prawie dwa procent spadł także eksport, co wywiera dodatkową presję na sytuację gospodarczą. Powtarzające się pobory rezerwistów do wojska odciągają wielu ludzi pracy od siły roboczej i przyczyniają się do spowolnienia gospodarczego.

Wyzwania gospodarcze i skutki konfliktu

Wojna z terrorem palestyńskim, która trwa od dziesięciu i pół miesiąca, ma daleko idące skutki dla wzrostu gospodarczego Izraela. W drugim kwartale 2024 roku gospodarka urosła zaledwie o 1,2 proc., podczas gdy eksperci prognozowali wzrost na poziomie 2,5–5 proc. W porównaniu z rokiem poprzednim produkt krajowy brutto (PKB) spadł o 1,4 proc., co wskazuje na istotne wyzwania gospodarcze. W szczególności wydatki konsumenckie wzrosły w drugim kwartale 2024 r. o 12 proc., nie udało się jednak odwrócić ogólnej negatywnej tendencji. Produkcja towarów również spadła o 1,9 proc., a eksport o 8,3 proc.

Kolejnym stresującym czynnikiem są trudności w zaopatrzeniu i ewakuacje w północnym Izraelu w wyniku ataków Hezbollahu. W południowych regionach, gdzie 7 października Hamas zamordował 1200 osób, wiele przedsiębiorstw pozostaje zamkniętych, a rolnictwo zamarło. Dotknęło to również mocno sektor budowlany i nieruchomości, gdzie inwestycje spadły o ponad 25 procent, częściowo z powodu braku palestyńskich pracowników.

Reakcje międzynarodowe i stabilność gospodarcza

Agencja ratingowa Fitch obniżyła rating Izraela z A+ do A, odzwierciedlając niepewność co do sytuacji gospodarczej. Agencja bierze pod uwagę założenie, że konflikt może potrwać do przyszłego roku, co może doprowadzić do zniszczenia infrastruktury i zwiększenia wydatków na obronność. Jednocześnie Bank Izraela obniżył prognozę wzrostu na 2024 rok o 0,5 pkt. do 1,5 proc., a na 2025 r. o 0,8 pkt. do 4,2 proc.

Turystyka, ważny sektor izraelskiej gospodarki, poniosła ogromne straty w następstwie masakr z 7 października. Liczba odwiedzających spadła dramatycznie z 330 900 we wrześniu do 98 600 w październiku i zaledwie 39 000 w listopadzie. Zaobserwowano powolne ożywienie, ale pod wpływem utrzymującego się zagrożenia wojną z Iranem. W tym kontekście izraelska linia lotnicza El Al wygenerowała rekordowe przychody w pierwszym i drugim kwartale i stała się monopolistą po zawieszeniu lotów przez zagranicznych konkurentów.

Podsumowując, można stwierdzić, że sytuacja gospodarcza Izraela pozostaje krytyczna, a niepewność spowodowana trwającym konfliktem w dużym stopniu wpływa na prognozy na nadchodzące lata. Obydwa raporty TradingView I Generał żydowski, podkreślić wyzwania stojące przed izraelską gospodarką i z niepokojem spojrzeć na najbliższą przyszłość.