Gepensioneerden profiteren ondanks de hoge inflatie – waarom zij de crisis beter doorkwamen
Lees hoe de inflatie de gepensioneerden in Duitsland heeft getroffen en waarom zij het verrassend beter deden dan verwacht. Ontdek welke maatregelen er zijn genomen en wat de toekomst kan brengen.

Gepensioneerden profiteren ondanks de hoge inflatie – waarom zij de crisis beter doorkwamen
De afgelopen jaren werden gekenmerkt door economische uitdagingen zoals de coronapandemie, werktijdverkorting en een energiecrisis, die tot enorme prijsstijgingen hebben geleid. Vooral het hoge inflatiecijfer heeft een zware last op de schouders van de burgers gelegd. In 2021 steeg de inflatie voor het eerst sinds 1993 boven de 3 procent en bereikte een jaargemiddelde van 3,1 procent. Tijdens de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne bedroeg het zelfs 6,9 procent. De consumentenprijzen bleven in 2023 hardnekkig en stegen met 5,9 procent vergeleken met het jaar ervoor.
Gepensioneerden, die doorgaans minder manoeuvreerruimte hebben dan jonge werknemers, worden bijzonder getroffen wanneer de inflatie uit de hand loopt. Uit een onderzoek van het Duitse Economisch Instituut in Keulen komen echter verrassende resultaten naar voren: ondanks de beperkte mogelijkheden om de inflatiegerelateerde verliezen aan koopkracht te compenseren, leden gepensioneerden er gemiddeld niet méér onder dan andere huishoudens. In sommige gevallen zijn ze zelfs beter door de crisis gekomen.
Als we de effecten van de inflatie op gepensioneerde huishoudens vergelijken met die op andere huishoudens, blijkt dat gepensioneerden hun consumptiepatronen optimaal hebben aangepast. In jaren waarin de hoge inflatie werd veroorzaakt door energie-, transport- en voedselprijzen, konden gepensioneerde huishoudens de lasten relatief goed compenseren. De voedselprijzen stegen in 2023 echter dramatisch, waardoor gepensioneerden zwaarder onder druk kwamen te staan dan andere huishoudens.
Ondanks enkele uitdagingen zijn gepensioneerde huishoudens over het algemeen beter door de crisisjaren gekomen dan andere huishoudens. Het gemiddelde koopkrachtverlies voor gepensioneerden bedroeg tussen 2018 en 2023 ongeveer 1,7 procent, terwijl andere huishoudens een verlies van 2,2 procent leden. Dit komt vooral doordat de wettelijke pensioenen niet dalen, zelfs niet als de lonen dalen, wat gepensioneerden beschermt tegen grote verliezen.
Veranderingen in de huursubsidie, met name de uitbreiding van de uitkeringen in 2023, hebben gepensioneerden geholpen van de verlichting te profiteren. Niettemin moet worden opgemerkt dat gepensioneerden gemiddeld een lager inkomen hebben dan andere huishoudens, wat hen bijzonder kwetsbaar maakt voor koopkrachtverliezen. In de toekomst moeten gerichte maatregelen worden genomen om huishoudens met een laag inkomen beter te ondersteunen, ongeacht of zij afkomstig zijn uit een wettelijk pensioen of uit werk. Een daling van de inflatie zal de druk voorlopig verlichten, maar de toekomst vereist steunmaatregelen op maat voor huishoudens met een laag inkomen.