Suche
Mein Konto
Russische kunstmestexport: een bedreiging voor de Duitse landbouw?
De Russische kunstmestexport zet de EU-economie onder druk. Deskundigen waarschuwen voor afhankelijkheid en stijgende productiekosten voor Duitse boeren.
Russische kunstmestexport: een bedreiging voor de Duitse landbouw?
De afhankelijkheid van de EU van de Russische import van kunstmest groeit en kan aanzienlijke economische gevolgen hebben. Hoe Kwik Volgens rapporten zal Rusland via zijn kunstmestexport een steeds belangrijkere rol gaan spelen in de Europese landbouw. De import uit Rusland steeg met ruim 33% naar 6,2 miljoen ton in 2024, ter waarde van ruim 2,2 miljard euro. Deze groeiende export heeft al geleid tot de riskante afhankelijkheid van de Europese Unie van Russische meststoffen, waarschuwen experts.
De onzekerheid over de grondstoffenmarkten neemt toe, vooral omdat de Russische olie- en gasinkomsten zijn gedaald. Niettemin blijft de kunstmesthandel een belangrijke bron van inkomsten voor het land, met naar schatting 550 miljoen euro aan belastinginkomsten uit deze activiteit. Duitse bedrijven uiten hun bezorgdheid over mogelijke toekomstige afhankelijkheidsscenario's. Vooral de Duitse landbouw ziet zichzelf onder druk staan door de dalende productiekosten en de toenemende afhankelijkheid.
Economische druk en stijgende prijzen
De prijzen van minerale meststoffen stegen aanzienlijk nadat Rusland meer van zijn producten naar de EU begon te exporteren. Vóór het Oekraïne-conflict lag de prijs van kunstmest rond de 250 euro per ton en liep op tot 1.000 euro. Deze ontwikkeling wordt vooral gedreven door de hoge aardgasprijzen, aangezien 90 procent van de kunstmest uit aardgas wordt gemaakt. Terwijl de prijzen voor kunstmest stijgen, zijn de prijzen voor tarwe gedaald, wat de situatie voor boeren nog ingewikkelder maakt. Hoe dagelijks nieuws stelt dat planten als tarwe veel kunstmest nodig hebben voor een hoog eiwitgehalte en een goede lijmkwaliteit.
Een ander aspect is de reactie van de Europese Unie. Beleidsmakers overwegen het verhogen van tarieven op de import van Russische kunstmest om de Russische economie te verzwakken. Niettemin zijn de tarieven niet in strijd met de mondiale belangen van de voedselzekerheid. EU-landen staan nu voor de uitdaging om de afhankelijkheid van Russische kunstmestproducenten te verminderen, terwijl de binnenlandse productie te lijden heeft onder hogere arbeidskosten en strengere milieuregels.
De rol van Russische bedrijven en marktonderbieding
Russische kunstmestproducenten hebben hun marktaandeel in de EU snel vergroot. Zij beheersen al bijna een derde van de EU-meststoffenmarkt. Bedrijven als EuroChem, dat een kunstmestfabriek exploiteert in Sint-Petersburg, zijn rechtstreeks betrokken bij de oorlogsproductie. EuroChem leverde onder meer 38.000 ton salpeterzuur aan munitiefabrieken. Dit roept de vraag op in hoeverre deze bedrijven vervolgd kunnen worden.
De bezettingsgraad van de Europese kunstmestproducenten daalde na de oorlog in Oekraïne. SKW Piesteritz rapporteert een bezettingsgraad van slechts 50-60 procent. Veel Europese fabrikanten vrezen dat zij door de Russische dumpingprijzen uit de markt zullen worden verdreven. Ondanks deze uitdagingen blijft de handel in Russische kunstmest legaal, zodat vrachtschepen regelmatig 5.500 ton kunstmest van Bremen naar Duitsland kunnen vervoeren, zoals onlangs het geval was.
In het licht van de huidige ontwikkelingen staan zowel de Europese als de Duitse politici onder druk om een effectief sanctieregime tegen de export van meststoffen uit Rusland te definiëren. Gezien de complexe geopolitieke uitdagingen zal de toekomstige rol van Russische kunstmest in de Europese landbouw van cruciaal belang zijn.