Sancties drukken de Russische economie: nieuwe EU-maatregelen worden van kracht

Sancties drukken de Russische economie: nieuwe EU-maatregelen worden van kracht

Westerse sancties hebben ernstige gevolgen voor de Russische economie, zoals blijkt uit een recent intern rapport van het ministerie van Buitenlandse Zaken. De maatregelen, onderdeel van het 17e sanctiepakket van de EU, hebben “aanzienlijke” schade aangericht. Met name Rusland moet bezuinigen op belangrijke investeringen nu de olie- en gasinkomsten zijn gekelderd, zo meldt het rapport Kwik.

De EU heeft Rusland de afgelopen drie jaar uitgebreide sancties opgelegd, waaronder export- en importverboden, de uitsluiting van Russische banken van het Swift-systeem en de opschorting van zendvergunningen. Deze maatregelen zijn bedoeld om de druk op president Vladimir Poetin te vergroten nadat Rusland in 2022 Oekraïne is binnengevallen Deutschlandfunk gemeld.

Sancties en hun ontduiking

De EU heeft vooruitgang geboekt bij de aanpak van de zogenaamde ‘schaduwvloot’ die Rusland helpt de westerse oliesancties te omzeilen. Sommige staten zijn begonnen vlaggen in te trekken van schepen die onder valse vlag varen. Ondanks deze inspanningen is China verantwoordelijk geworden voor ongeveer 80 procent van de ontduiking van sancties, terwijl ook EU-bedrijven bij deze ontduiking betrokken zijn.

Om de effectiviteit van de sancties te garanderen, is nauwlettend toezicht essentieel. De EU heeft echter problemen met landen als Kazachstan, de Verenigde Arabische Emiraten en Turkije, waar ook pogingen worden ondernomen om sancties te omzeilen. In een nieuwe maatregel moet de import van olie in de EU via noodlijdende buitenlandse olietankers worden stopgezet.

Economische impact op Rusland

Ondanks het embargo blijft Rusland olie, steenkool en gas verkopen, vooral aan China en India. Vorig jaar leverde Rusland recordhoeveelheden vloeibaar aardgas (LNG) aan de EU, wat de staatskas acht miljard euro opleverde. De inkomsten uit de olieverkoop vloeien rechtstreeks naar de militaire begroting, wat leidt tot aanzienlijke bezuinigingen op het gebied van sociale voorzieningen, onderwijs en gezondheidszorg. De inflatie in Rusland bedroeg in januari 2025 9,9 procent, waardoor de kosten van levensonderhoud verder stegen.

De huidige economische situatie is gespannen, met voorspellingen die een economische groei van slechts 1,35 procent dit jaar voorspellen, gevolgd door stagnatie tot 2029. Bedrijven hebben moeite om werknemers te vinden, deels als gevolg van de oorlogseconomie. Er zijn ook tekorten aan elektronische componenten en software, omdat China steeds meer fungeert als het belangrijkste handelspunt voor westerse halfgeleiders en hoogwaardige technologie.

Politieke ontwikkelingen

Nu de Amerikaanse president Donald Trump en Vladimir Poetin mogelijk over een staakt-het-vuren onderhandelen, groeit de bezorgdheid dat dit het sanctiebeleid zou kunnen ondermijnen. Trump heeft aangekondigd dat hij de bestaande sancties kan opheffen. Terwijl de EU en de G7-landen druk blijven uitoefenen op Rusland, wordt een terugkeer naar de eerdere betrekkingen tussen Rusland en Europa als onwaarschijnlijk beschouwd.