Badanie pokazuje: programy badawcze UE ratują Szwajcarię!

Badanie pokazuje: programy badawcze UE ratują Szwajcarię!

Stawką jest konkurencyjność i siła innowacyjności Szwajcarii. Obecne wyniki badania przeprowadzonego przez scienceindustries pokazują znaczną wartość dodaną, jaką programy badawcze UE oferują Szwajcarii. Międzynarodowa współpraca badawcza umożliwia szwajcarskim naukowcom i firmom dostęp do międzynarodowych sieci i rynków, co ma kluczowe znaczenie dla siły innowacyjnej uniwersytetów, a także start-upów, spin-offów, MŚP i dużych firm. Ponieważ jednak Szwajcaria została wykluczona z programów UE, dostęp został poważnie ograniczony i nie oczekuje się żadnych znaczących zmian przed 1 stycznia 2025 r.

Aby zilustrować problemy, badanie pokazuje, że przejściowe i uzupełniające fundusze federalne z trudem zrekompensują utratę integracji międzynarodowej. Szczególne wyzwania stoją przed młodymi naukowcami, którym trudno jest zdobyć przyczółek w projektach międzynarodowych, co często prowadzi ich do przenoszenia się na uniwersytety w UE. Widoczność i tworzenie sieci kontaktów szwajcarskich badaczy również znacząco ucierpiały, ponieważ są oni wykluczani ze stanowisk kierowniczych w projektach współpracy UE.

Konsekwencje dla firm i start-upów

Efekty są również zauważalne dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Wysoko wyspecjalizowane, zorientowane na eksport MŚP szczególnie korzystają z programów UE, które oferują im dostęp do badań i partnerstw międzynarodowych. Jednym z przykładów jest genewska firma ID Quantique, która specjalizuje się w rozwiązaniach technologii kwantowej. Zatrudniająca 100 pracowników firma ID Quantique była partnerem unijnego projektu badawczego Open Quantum Key Distribution (OPENQKD), który został dofinansowany kwotą 15 milionów euro. Jednak ograniczenia w uczestnictwie w programach UE doprowadziły już do utraty środków finansowych dla dwóch pracowników naukowych.

W ramach unijnego programu Horyzont 2020 25% środków trafiło do sektora prywatnego, a 15,4% do MŚP. Duże firmy wykorzystują programy UE do dalszego rozwoju swoich produktów i procesów oraz podkreślają znaczenie mniejszych firm. Ta współpraca jest kluczowa nie tylko dla samych firm, ale także pomaga wzmocnić Szwajcarię jako miejsce innowacji. Istnieje potrzeba działań politycznych w celu zapewnienia stabilnych warunków ramowych w zakresie badań i rozwoju.

Programy ramowe UE: instrument centralny

Programy ramowe UE w zakresie badań naukowych i innowacji są kluczowymi instrumentami UE w zakresie polityki w zakresie nauki i innowacji. Obecny program „Horyzont Europa” obejmuje lata 2021–2027, a jego budżet wynosi około 95,5 miliarda euro. Szwajcaria uczestniczyła w programach ramowych z ograniczonymi prawami do 1 stycznia 2004 r. i była częściowo stowarzyszona z programem „Horyzont 2020” do końca 2016 r. Szwajcaria uczestniczy obecnie w programie „Horyzont Europa” jako niestowarzyszone państwo trzecie.

Do października 2023 r. Szwajcaria odnotowała już 1144 udziały w projektach i zobowiązania w zakresie finansowania na kwotę 564 mln franków w ramach programu „Horyzont Europa”. Liczby te ilustrują ciągłe zainteresowanie i zaangażowanie szwajcarskich badaczy. Sekretariat Stanu ds. Edukacji, Badań Naukowych i Innowacji (SERI) reprezentuje Szwajcarię w programach ramowych UE i określa strategiczne środki w celu zapewnienia stabilnego krajobrazu badań i innowacji.

Podsumowując, stabilne partnerstwo z UE jest niezbędne do zabezpieczenia pozycji Szwajcarii w zakresie innowacji. Umowy Dwustronne III dają możliwość trwałego zakotwiczenia współpracy badawczej i stanowią ważny krok w kierunku przywrócenia znaczącego dostępu do programów badawczych UE, kluczowych dla konkurencyjności kraju.

Wyzwania i możliwości związane z międzynarodową współpracą badawczą są różnorodne i należy aktywnie się nimi zajmować w interesie zrównoważonej lokalizacji badawczej. Więcej informacji można znaleźć na stronach internetowych m.in ekonomiczność I SERI.