Het douanebeleid van Trump: de Duitse economie is alert!

Het douanebeleid van Trump: de Duitse economie is alert!

De zorgen over de vrijhandel in de Duitse economie nemen toe. President Trump heeft enorme tariefverhogingen aangekondigd, die aanvankelijk tot marktversoepeling leidden, maar de vrees voor een opkomend handelsconflict aanwakkerden. Zoals de FAZ meldde dat 92% van de Duitse bedrijven hogere tarieven op Europese producten vreest. Bovendien verwacht 78% dat de spanningen tussen de VS en China zullen toenemen. Meer dan 40% van de bedrijfsleiders heeft er ook vertrouwen in dat Trump zijn aankondigingen zal nakomen – een sprong ten opzichte van slechts 7% aan het begin van zijn eerste termijn.

De angst is niet ongegrond. 80% van de bedrijven verwacht toenemende risico's voor de Duitse economie, terwijl 68% ervan uitgaat dat het Amerikaanse tariefbeleid een aanzienlijke impact zal hebben. Er is ook bijzondere alertheid onder de bevolking. Volgens het onderzoek maakt 66% van de burgers zich ernstige zorgen over de komende tariefverhogingen. 44% van de respondenten verwacht dat het handelsconflict een sterke impact zal hebben op de eigen economische situatie en 29% verwacht dat het een beperkte impact zal hebben.

De rol van vrijhandel

In deze context wordt de waarde van vrijhandel steeds meer overschat: 75% van de bevolking reageert positief op de term ‘vrijhandel’. Het aandeel burgers dat vrije handel uiterst belangrijk vindt, is sinds 2017 gestegen van 38% naar 55%. De overtuiging dat het grotendeels wegnemen van handelsbarrières voordelen zou opleveren, steeg van 45% naar 65%. Deze ontwikkeling betekent ook dat de mondialisering positiever wordt ervaren; Slechts één op de drie ziet vooral dit soort risico's Deutschlandfunk verklaard.

Historisch gezien hebben tarieven gediend als een beschermende maatregel voor binnenlandse producenten. Tarieven zijn nu nauw verbonden met kwesties als mondialisering en vrijhandel. De wereld heeft sinds de jaren vijftig de tarieven aanzienlijk verlaagd, wat heeft geleid tot handelsliberalisering. De VS hebben onder Trump de tarieven echter opnieuw verhoogd, wat wijst op een trend richting protectionisme. Jürgen Matthes van het Duitse Economisch Instituut wijst erop dat de tendens om de vrije handel te beperken sinds de financiële crisis van 2008/2009 geleidelijk is toegenomen.

Economische afhankelijkheden

Uit een onderzoek blijkt dat de meerderheid van de Duitsers de economische ontwikkeling van Duitsland afhankelijk acht van internationale conflicten, vooral met betrekking tot de Amerikaanse politiek en tarieven. Het idee dat een teruggang in de vrijhandel negatieve gevolgen heeft voor de Duitse economie wordt door velen gedeeld. Tegelijkertijd gelooft 49% van de bevolking dat Duitsland economisch slechter af zou zijn zonder de Europese Unie, terwijl 70% van de AfD-aanhangers het tegenovergestelde denkt. Er bestaat geen consensus over de aanpak van de EU ten aanzien van de dreigende Amerikaanse tariefverhogingen: 43% is voorstander van tegentarieven, terwijl 36% voorstander is van onderhandelingen.

De huidige situatie onderstreept de complexiteit van de uitdagingen op het gebied van het handelsbeleid. Tarieven kunnen niet alleen dienen als een bron van inkomsten voor staten, maar kunnen ook worden gebruikt als drukmiddel bij politieke onderhandelingen. De Amerikaanse handelsbalans is negatief, wat de noodzaak van actie aangeeft, terwijl Duitse bedrijven zich moeten voorbereiden op mogelijke belastingdruk. Vrije handel blijft een belangrijk doel waarvan de waarde steeds meer door het grote publiek wordt erkend.