Toekomst van het EU-cohesiebeleid: uitdagingen en kansen 2025!

Toekomst van het EU-cohesiebeleid: uitdagingen en kansen 2025!

Op 14 juli 2025 zal de Europese Commissie voorstellen presenteren voor het Meerjarig Financieel Kader (MFK) en het cohesiebeleid vanaf 2028. Deze voorstellen zijn bijzonder belangrijk omdat het cohesiebeleid bijna een derde van de gehele EU-begroting beslaat en daarmee cruciaal is voor het versterken van de economische, sociale en territoriale cohesie in de lidstaten. Het doel is duidelijk: de regionale onevenwichtigheden moeten worden verminderd en het concurrentievermogen van de EU-regio's moet worden bevorderd. DIHK meldt dat de Europese Commissie in haar komende voorstellen ook de impact van de financieringsplannen op belangrijke gebieden zoals milieubescherming en klimaatbestendigheid zal behandelen.

Discussies over de toekomst van het cohesiebeleid draaien momenteel vooral rond mogelijke financiële bezuinigingen ten gunste van de defensie-uitgaven en overwegingen van een grotere centralisatie van het beheer van de cohesiefondsen. Deze centralisatie zou de handelingsruimte van de regio's kunnen beperken en tot minder maatwerk kunnen leiden. Ook de hoge administratieve lasten die gepaard gaan met het aanvragen van middelen uit programma's als het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en het Europees Sociaal Fonds (ESF) zijn een belangrijk probleem. De vraag naar standaardisatie en digitalisering van procedures neemt toe om een ​​efficiënt, doelgericht en onbureaucratisch gebruik van fondsen te garanderen.

Uitdagingen en vereisten voor het cohesiebeleid

De noodzaak van een herziening van de inhoud van het cohesiebeleid is onmiskenbaar. De terugkeer naar duidelijke kerndoelen, zoals het creëren van aantrekkelijke locatieomstandigheden en investeringen in infrastructuur, evenals de bevordering van geschoolde werknemers en opleidingsmaatregelen, wordt als essentieel beschouwd. In de geest van duurzame ontwikkeling eist het Federaal Milieuagentschap dat ten minste 30% van de MFK-middelen wordt gebruikt voor klimaatbescherming om het concurrentievermogen en de sociale tevredenheid te bevorderen en tegelijkertijd een gezond milieu te garanderen. Federaal Milieuagentschap benadrukt dat deze gerichte oriëntatie ook noodzakelijk is om rekening te houden met regionale kenmerken en om toekomstige onderwerpen als klimaatneutraliteit en biodiversiteit uit te breiden.

In deze context moet rekening worden gehouden met verschillende strategische elementen: Er moeten regionale transitieplannen worden ontwikkeld die een participatieve aanpak hanteren om een ​​eerlijker transitie voor alle belanghebbenden te garanderen, vooral voor werknemers en vakbonden. Het is belangrijk om padafhankelijkheden te vermijden en niet-duurzame technologieën uit te sluiten. De rechtvaardige transitie zorgt ervoor dat de bevolking actief betrokken wordt bij de transformatieprocessen.

De komende maanden zal de Europese, nationale en regionale politiek zich intensief buigen over de voorstellen van de Europese Commissie. Onderhandelingen met het EU-Parlement en de Raad zullen volgen, waarbij een definitief akkoord unaniem moet worden bevestigd door de lidstaten en met een meerderheid van stemmen door het EU-Parlement. Het is de verantwoordelijkheid van alle actoren om de belangen van de commerciële economie niet uit het oog te verliezen, teneinde een evenwicht tussen economische groei en sociale en ecologische doelstellingen te waarborgen.