Begrotingsdebat: regering plant besparingen, maar waar is de gerechtigheid?
Op 13 mei 2025 zal de minister van Financiën besparingsmaatregelen en economische beleidshervormingen presenteren die streven naar sociale rechtvaardigheid.
Begrotingsdebat: regering plant besparingen, maar waar is de gerechtigheid?
De huidige begrotingstoespraak kondigde ingrijpende veranderingen aan voor de Oostenrijkse bevolking. De minister van Financiën heeft maatregelen genomen die zowel besparingen als investeringen omvatten om de begrotingsconsolidatie te bevorderen. In deze context roept het Oostenrijkse Vakbondsverbond (ÖGB) op tot een eerlijke verdeling van de lasten, vooral door bredere schouders in het proces te betrekken. Vooral de verhoging van de bankenheffing, de intensievere deelname van energiebedrijven aan de begrotingsherstructurering en het verlengde topbelastingtarief voor inkomens boven de één miljoen euro worden positief beoordeeld.
Andere positieve ontwikkelingen zijn onder meer een verhoging van de stichtingsbelastingen en investeringen in actief arbeidsmarktbeleid, waaronder maatregelen als het ‘Aktion 55Plus’-initiatief. In de onderwijssector wordt een verplicht tweede jaar kleuterschool ingevoerd, en in de gezondheidszorg worden nieuwe maatregelen voor de gezondheid van vrouwen ontwikkeld. Bovendien is het initiatief “Clean Austria” bedoeld om het goederenvervoer naar het spoor te helpen verschuiven.
Kritieke punten van de begrotingstoespraak
In de begrotingstoespraak werden echter ook kritische punten naar voren gebracht. De besparingen op pensioenen, gezinsbijslagen en de klimaatbonus vormen het middelpunt van de kritiek. Opgemerkt wordt dat de klimaatbonus niet volledig wordt gecompenseerd, vooral niet voor huurders die afhankelijk zijn van olie of gas. Ook de opschorting van een derde van de “koude progressie” is controversieel en wordt als onbegrijpelijk beschouwd. Belangrijke gezinsvoordelen zoals de kinderkorting en de kinderbijslag worden niet gevaloriseerd, wat vooral huishoudens met een laag inkomen treft.
Naast het bekritiseren van de besparingsmaatregelen roept de ÖGB grotere bedrijven op om deel te nemen aan begrotingsconsolidatie. Een punt dat bijzondere aandacht verdient betreft de verlaging van de vennootschapsbelasting van 25 naar 23 procent, die jaarlijks ruim een miljard euro uit de begroting haalt. De ÖGB pleit voor de invoering van vermogens- en successierechten om de financiële lasten eerlijker te verdelen.
Vooruitblik op het overheidsprogramma 2025-2029
In het overheidsprogramma is bepaald dat het vennootschapsbelastingtarief op 23 procent blijft. Een verlenging van het toptarief van de inkomstenbelasting van 55 procent met vier jaar tot 2029 maakt ook deel uit van de strategie. Vanaf 2025 wordt voor werknemers een belastingvrije bonus van maximaal 1.000 euro ingevoerd. Hierdoor kunnen bedrijven prikkels creëren zonder gebonden te zijn aan een cao.
Een ander belangrijk project is de introductie van een nieuw bijkomend inkomensmodel voor mensen met een reëel ouderdomspensioen vanaf 2026, waarbij het bijkomend inkomen onderworpen is aan een vast tarief van 25 procent roerende voorheffing en vrijgesteld is van sociale zekerheid. Ook de werkgeversbijdragen aan pensioen- en ziektekostenverzekeringen moeten worden gehalveerd. Om de inzetwinsten effectiever te kunnen boeken, wordt in 2025 ook een inzetheffing ingevoerd als onderdeel van de onroerendezaakbelasting.
De regering is ook van plan de afschrijvingstermijnen te beoordelen op realistische gebruiksduur, vooral als het gaat om renovatie-investeringen, en de implementatie van de EU FASTER-richtlijn om de grensoverschrijdende teruggaaf van bronbelasting te vereenvoudigen wordt naar voren geschoven. Deze veranderingen werpen zowel licht als schaduw op de komende uitdagingen in de economische en sociale structuur van Oostenrijk.
Samenvattend is de begroting een stap in de goede richting om meer verdelende rechtvaardigheid te creëren, maar er blijven aanzienlijke sociale onevenwichtigheden bestaan, die vooral werknemers en lagere inkomensgroepen treffen. De ÖGB zal blijven pleiten voor eerlijke bijdragen voor alle bevolkingsgroepen.
Voor meer informatie kunt u terecht op de website van OGB En EY.