Debata budżetowa: Rząd planuje oszczędności, ale gdzie jest sprawiedliwość?
13 maja 2025 r. Minister Finansów przedstawi działania oszczędnościowe i reformy polityki gospodarczej zmierzające do sprawiedliwości społecznej.
Debata budżetowa: Rząd planuje oszczędności, ale gdzie jest sprawiedliwość?
Obecne przemówienie budżetowe zapowiadało daleko idące zmiany dla austriackiego społeczeństwa. Minister finansów podjął działania obejmujące zarówno oszczędności, jak i inwestycje, mające na celu konsolidację budżetu. W tym kontekście Austriacka Konfederacja Związków Zawodowych (ÖGB) wzywa do sprawiedliwego podziału obciążeń, zwłaszcza poprzez włączenie w ten proces szerszych ramion. Szczególnie pozytywnie oceniana jest podwyżka podatku bankowego, intensywniejszy udział przedsiębiorstw energetycznych w restrukturyzacji budżetu oraz podwyższenie najwyższej stawki podatku dla dochodów powyżej miliona euro.
Inne pozytywne zmiany to podwyżka podatków założycielskich oraz inwestycje w aktywną politykę rynku pracy, w tym takie działania jak inicjatywa „Akcja 55Plus”. W sektorze edukacji wprowadza się obowiązkowy drugi rok przedszkola, a w sektorze opieki zdrowotnej opracowywane są nowe środki na rzecz zdrowia kobiet. Ponadto inicjatywa „Czysta Austria” ma pomóc w przeniesieniu transportu towarowego na kolej.
Punkty krytyczne przemówienia budżetowego
Jednak w przemówieniu dotyczącym budżetu poruszono także krytyczne uwagi. Przedmiotem krytyki są oszczędności w emeryturach, świadczeniach rodzinnych i premii klimatycznej. Należy zauważyć, że premia klimatyczna nie jest w pełni rekompensowana, szczególnie w przypadku najemców zależnych od ropy lub gazu. Kontrowersje i niezrozumiałość budzi także zawieszenie jednej trzeciej „zimnej progresji”. Nie waloryzuje się ważnych świadczeń rodzinnych, takich jak ulga podatkowa na dziecko i zasiłek rodzinny, co szczególnie dotyka gospodarstwa domowe o niskich dochodach.
Oprócz krytyki środków oszczędnościowych ÖGB wzywa większe przedsiębiorstwa do udziału w konsolidacji budżetu. Punktem, który zasługuje na szczególne podkreślenie, jest obniżka podatku dochodowego od osób prawnych z 25 do 23 procent, która co roku powoduje utratę z budżetu ponad miliarda euro. ÖGB opowiada się za wprowadzeniem podatków od majątku i spadków w celu bardziej sprawiedliwego podziału obciążeń finansowych.
Perspektywy programu rządowego na lata 2025-2029
Rządowy program zakłada utrzymanie stawki podatku dochodowego od osób prawnych na poziomie 23 proc. Częścią strategii jest również przedłużenie o cztery lata najwyższej stawki podatku dochodowego wynoszącej 55 proc., do 2029 r. Od 2025 roku dla pracowników zostanie wprowadzona premia wolna od podatku w wysokości do 1000 euro. Dzięki temu przedsiębiorstwa mogą tworzyć zachęty bez wiązania się umową zbiorową.
Kolejnym ważnym projektem jest wprowadzenie od 2026 roku nowego modelu dodatkowego dochodu dla osób na emeryturze realnej, w którym dodatkowy dochód podlega zryczałtowanej stawce 25 proc. podatku u źródła i jest zwolniony z ubezpieczenia społecznego. O połowę powinny zostać także obniżone składki pracodawcy na ubezpieczenie emerytalne i zdrowotne. W 2025 r. w ramach podatku dochodowego od nieruchomości zostanie wprowadzona także opłata za dedykację, aby efektywniej ewidencjonować zyski z dedykacji.
Rząd planuje także ocenę okresów amortyzacji pod kątem realistycznego okresu użytkowania, szczególnie w odniesieniu do inwestycji renowacyjnych, a także posuwa się do przodu wdrażanie dyrektywy UE FASTER mającej na celu uproszczenie transgranicznych zwrotów podatku u źródła. Zmiany te rzucają światło i cień na nadchodzące wyzwania stojące przed strukturą gospodarczą i społeczną Austrii.
Podsumowując, budżet jest krokiem we właściwym kierunku, prowadzącym do zapewnienia większej sprawiedliwości dystrybucyjnej, utrzymują się jednak znaczne braki równowagi społecznej, które dotykają przede wszystkim pracowników i grupy o niższych dochodach. ÖGB będzie w dalszym ciągu opowiadać się za sprawiedliwymi składkami dla wszystkich grup ludności.
Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej firmy ÖGB I EY.