Duitsland vóór de verkiezingen: mondialisering of afwenden? Deskundigen waarschuwen!

Duitsland vóór de verkiezingen: mondialisering of afwenden? Deskundigen waarschuwen!

Het Duitse Instituut voor Economische Zaken (DIW) staat in juli op het punt zijn 100-jarig jubileum te vieren, en president Marcel Fratzscher sprak over de huidige economische situatie in Duitsland en de noodzaak van actie in het bedrijfsleven en de politiek. In een actueel rapport gaat hij in op de risico's die dreigen als Duitsland de negatieve ontwikkelingen, zoals die zich onder het presidentschap van Donald Trump in de VS manifesteerden, niet resoluut bestrijdt. Fratzscher waarschuwt voor een “mentale depressie” die innovatieve oplossingen belemmert en de economische situatie compliceert, hoewel hij benadrukt dat de Duitse economie momenteel niet in de ergste crisis in zeventig jaar verkeert.

Fratzscher voorspelt geopolitieke, economische, technologische en klimatologische crises voor de komende tien jaar. De mondialisering, die historisch werd beschouwd als de basis van de economische welvaart in Duitsland, is de afgelopen dertig jaar overdreven en heeft geleid tot een toename van de ongelijkheid binnen samenlevingen. In plaats van isolatie pleit hij voor een herontwerp van de mondialisering om de uitdagingen van de de-industrialisering het hoofd te bieden, die tegelijkertijd ook kansen biedt voor nieuwe ontwikkelingen.

Economische onzekerheden en verlangen naar soevereiniteit

Als gevolg van de aanhoudende onzekerheid maken bedrijven zich zorgen over de economische situatie. De coronapandemie zal ook in 2022 een centraal vraagstuk blijven. De door de pandemie ontwrichte toeleveringsketens en de onzekerheid over toekomstige problemen zoals havensluitingen en een gebrek aan arbeidskrachten vergroten de kwetsbaarheid van de Duitse economie, die lijdt onder haar grote openheid. Volgens de DIW is er een groeiend aantal stemmen te horen die oproepen tot de-globalisering en een verplaatsing van de productie. Deze inspanningen kunnen echter contraproductief zijn en de concurrentiekracht van Duitsland in gevaar brengen.

Een voorbeeld van dergelijke verkeerde inschattingen zou de Brexit kunnen zijn, waardoor Groot-Brittannië meer soevereiniteit verloor. In een gemondialiseerde wereld kan geen enkel land echter aanspraak maken op volledige soevereiniteit, aangezien de afhankelijkheid van buitenlandse technologieën al een realiteit is. De zoektocht naar technologische soevereiniteit zou de productiviteit in Duitsland kunnen verminderen.

Trendsettende veranderingen voor de toekomst

Fratzscher benadrukt dat slimme risicodiversificatie en meer mondiaal diverse productiestructuren essentieel zijn om de veerkracht van economieën te vergroten. Het is belangrijk dat Europa op een toekomstgerichte en eensgezinde manier handelt om zijn eigen belangen te beschermen in de concurrentie met grote mondiale spelers als China en de VS. Hij ziet de noodzaak om handelstarieven minder serieus te nemen en in plaats daarvan mondiale normen vast te stellen.

De DIW ziet zichzelf ook als een verantwoordelijkheid om sociaal-politieke debatten te begeleiden en te verduidelijken, wat vooral belangrijk is gezien de uitdagingen. Fratzscher bekritiseert het huidige beleid dat vluchtelingen in moeilijkheden brengt en daarmee de openheid en diversiteit van de samenleving in gevaar brengt.

Over het geheel genomen zou 2022 een jaar van heroriëntatie kunnen zijn, zoals de DIW voorspelt. Het valt nog te bezien hoe Duitsland en Europa op deze uitdagingen zullen reageren om de toekomstige economische welvaart veilig te stellen en tegelijkertijd de sociale ongelijkheid aan te pakken.