Merz's start in de regering: conflicten in de coalitie zijn nu al onvermijdelijk!
Op 15 mei 2025 presenteerde bondskanselier Merz de eerste regeringsverklaring over het economische en Europese beleid van de nieuwe coalitie.
Merz's start in de regering: conflicten in de coalitie zijn nu al onvermijdelijk!
Kanselier Friedrich Merz (CDU) legde vandaag zijn eerste regeringsverklaring af, waarin hij de hoekstenen van zijn beleid schetste. Merz benadrukte de noodzaak van vrijwilligheid, persoonlijke verantwoordelijkheid en prikkels binnen het politieke landschap. Het zwaartepunt van het economisch en financieel beleid moet liggen op concurrentievermogen, wat kan worden geïnterpreteerd als een signaal voor een op de markteconomie georiënteerd bestuur. Hij gaf ook commentaar op buitenlandse en Europese beleidskwesties en op de economie, wat een eerste blik gaf op de plannen van de nieuwe federale regering.
Als onderdeel van deze verklaring benadrukte Merz dat twee centrale thema’s van het regeerakkoord ruimte laten voor verschillende interpretaties. Dit zou kunnen wijzen op toekomstige conflicten binnen de coalitie, die bestaat uit de CDU/CSU en de SPD.
Conflicten binnen de coalitie
De coalitieonderhandelingen legden de basis voor samenwerking, maar de verschillen werden vanaf het begin duidelijk. Het regeerakkoord voorziet in de uitbreiding van de capaciteiten van het veiligheidsbeleid van de EU. Deze strategie ontwikkelt zich tegen de achtergrond van de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne en de angst voor een mogelijke terugtrekking van de VS uit Europa. Duitsland wil een leidende rol spelen in de EU om het handelingsvermogen en de strategische soevereiniteit van het blok te versterken Euractiv gemeld.
Het ontwerp van de federale regering, dat tijdens de coalitieonderhandelingen naar voren kwam, zal verder worden onderhandeld door gespecialiseerde groepen. Openlijke geschillen moeten worden opgehelderd op het niveau van de partijleiding. Tot nu toe is er overeenstemming over het Europese beleid, op één centraal punt na: het doel is om de meerderheidsbesluiten in het buitenlands beleid van de EU uit te breiden om blokkades te voorkomen.
Strategische doelstellingen
Er werd ook duidelijke steun voor Oekraïne herhaald, met de belofte dit te doen “zo lang als nodig”. De komende onderhandelingen over de volgende langetermijnbegroting van de EU zullen zich vooral richten op de kwestie van het defensievermogen. Merz en zijn coalitie zijn van plan de uitbreiding van de EU strategisch te benaderen en geleidelijk kansen te creëren voor de toetredingskandidaten om dichter bij het bondgenootschap te komen.
Coördinatie op het gebied van EU-kwesties blijft een controversieel onderwerp. De CDU stelt voor dat Merz het voortouw neemt. De SPD spreekt haar zorgen uit en roept in plaats daarvan op tot toenemende druk op alle betrokkenen om tot overeenstemming te komen. Het conflict over de zogenaamde “Duitse stemming” blijft bestaan: deze bepaalt dat de federale regering zich moet onthouden in geval van onenigheid, wat de besluitvorming in de EU moeilijker maakt.
Niettemin heeft Merz er vertrouwen in dat er in de resterende conflicten overeenstemming kan worden bereikt. De laatste regeringsverklaring en de eerdere onderhandelingen suggereren dat er, ondanks de verschillen in de coalitie, een zekere bereidheid bestaat om samen te werken en bestaande uitdagingen op te lossen.
Het nieuwe beleid van de federale regering zal nu nauwlettend worden gevolgd, vooral met betrekking tot de uitdagingen die voor ons liggen en de implementatie van de vooropgestelde doelstellingen.