Szwajcaria: Czy musi uczyć się od Brukseli, żeby ratować gospodarkę?

Szwajcaria: Czy musi uczyć się od Brukseli, żeby ratować gospodarkę?

Szwajcaria stoi przed poważnymi wyzwaniami gospodarczymi, które są kształtowane przez rozwój sytuacji w krajach sąsiadujących i rosnące regulacje Unii Europejskiej (UE). Choć Szwajcaria jest często postrzegana jako lider i liberał w gospodarce światowej, najnowsze analizy pokazują, że w niektórych obszarach pozostaje w tyle za swoimi europejskimi sąsiadami. Kompleksowy, 400-stronicowy raport zamówiony przez Komisję Europejską podkreśla, że ​​Europa pozostaje w tyle za USA i Chinami pod względem najnowocześniejszych technologii. Informacje te pochodzą z analizy, która wskazuje również na spadek wydajności pracy i przeszkody biurokratyczne hamujące wzrost gospodarczy. NZZ informuje, że brukselska biurokracja jest odpowiedzialna jedynie za część wyzwań stojących przed krajami sąsiadującymi.

Ważnym aspektem, który zostaje podkreślony, jest wola reform w Szwajcarii, która, jak się wydaje, nie istnieje już od lat 90. XX wieku. Ostatnie duże kroki liberalizacyjne podjęto głównie w odpowiedzi na działania UE, co rodzi pytanie, czy Szwajcaria mogłaby uczyć się na zliberalizowanej strukturze rynku UE. Krytycy zwracają uwagę, że niektóre kraje UE, takie jak Irlandia i Dania, są w stanie osiągnąć sukces gospodarczy pomimo niższych podatków od osób prawnych i innych wyzwań.

Wpływ polityki cyfrowej UE

Oprócz ogólnych wyzwań gospodarczych Szwajcaria stoi także przed konkretnymi aspektami polityki cyfrowej UE. Z analizy Międzyresortowej Grupy Koordynacyjnej ds. Polityki Cyfrowej UE (IK-EUDP), opublikowanej 13 lutego 2025 r. wynika, że ​​obecnie nie ma bezpośrednich zagrożeń dla dostępu Szwajcarii do rynku wewnętrznego. Niemniej jednak szwajcarskie firmy muszą dostosować się do nowych przepisów dotyczących sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwa i zarządzania danymi. Te nowe przepisy UE, w tym ustawa o sztucznej inteligencji i ustawa o odporności cybernetycznej, nakładają na firmy obowiązek dostosowania swoich strategii compliance.

Szczególnie problematyczny może być brak własnego ustawodawstwa Rady Federalnej dotyczącego sztucznej inteligencji. Raport z Häerting ostrzega, że ​​Szwajcaria musi podjąć proaktywne działania w celu zapewnienia swojej konkurencyjności. Istnieje potrzeba opracowania własnej strategii cyfrowej, która musi być dostosowana do standardów europejskich w obszarze sztucznej inteligencji i zarządzania danymi.

Możliwości i wyzwania współpracy

Nie należy lekceważyć wyzwań wynikających z presji regulacyjnej i barier handlowych. Niezbędne staje się dostosowanie przepisów krajowych do standardów unijnych, zwłaszcza w odniesieniu do porozumienia w sprawie wzajemnego uznawania ocen zgodności. Jednocześnie istnieją także możliwości współpracy z UE, na przykład poprzez udział w cyfrowych programach badań i innowacji. Pozwoliłoby to Szwajcarii mieć wpływ na zmiany regulacyjne, a jednocześnie wzmocnić jej pozycję gospodarczą.

W tym kontekście staje się jasne, że Szwajcaria powinna nie tylko uznać własne deficyty, ale także skorzystać z możliwości, jakie daje współpraca unijna. Tylko w ten sposób może w przyszłości przetrwać światową konkurencję i utrzymać pozycję centrum gospodarczego w Europie.